Voeding en Gezondheid

Tag: dieet Pagina 1 van 5

Eten of vasten bij infectie?

Bij een infectie ontstaat vaak als onderdeel van de ziekteverschijnselen een vermindering van eetlust. Dit zien we bij zowel mensen als andere zoogdieren. Bij een infectie wordt het lichaam op twee manieren beschadigd. Ten eerste door de schade die de pathogeen zelf veroorzaakt en ten tweede veroorzaakt het immuunsysteem, tijdens het bestrijden van de infectie, bijkomende schade. Deze schade door de immuunreactie wordt o.a. veroorzaakt door de vrije radicalen die het immuunsysteem produceert om de infectie te bestrijden en door ongevouwen eiwitten.  Het aantal ongevouwen eiwitten wordt bij virale infecties vergroot. In de literatuur wordt dit unfolded protein response t.g.v. endoplasmic reticulum (ER) stress genoemd. Dit gebeurt bij influenza- en coronavirusbesmettingen.

Vastendiëten

De 3 typen vastendiëten. ADF = Om de andere dag vasten (alternate day fasting), op vastendagen max 500 kcal. 5:2 dieet = 2 dagen per week 500-1000 kcal. TRE = tijdsbeperkt eten (time restricted eating) bijv. alleen tussen 12 en 8.

Bovenstaande grafiek komt uit een groot overzichtsartikel waarin alle 22 onderzoeken waarbij een vorm van vasten om af te vallen bij mensen met overgewicht worden besproken en samengevat. Voor de drie typen vastendiëten gebruik ik de afkortingen ADF, 5:2 en TRE zoals hier boven staat uitgelegd.

Vastendieet verlaagt bloeddruk

Volgens een grondig Duits onderzoek heeft het grote voordelen om een gezondere voedingswijze te beginnen met een aantal dagen  vasten. De bloeddrukverlaging en andere gunstige gezondheidseffecten zijn dan veel beter dan als meteen met het gezondere dieet wordt begonnen. De onderzoekers menen te hebben aangetoond dat dit effect vooral veroorzaakt wordt door de invloed van het 7 daagse vastendieet op de samenstelling van het microbioom d.w.z. de darmbacteriën.

Koolhydraatarm dieet verbruikt vaak meer energie

Een groep wetenschappers van Harvard voerde onlangs experimenten uit met mensen met overgewicht die wilden afvallen. Men wist aan te tonen dat op een dieet met weinig koolhydraten en relatief veel vet het energieverbruik een stuk groter was.

De groep onderzoekers stond onder leiding van Carla Ebbeling en David Ludwig. Deze Ludwig heeft ook populair wetenschappelijk boeken geschreven waaronder Altijd Trek? Hierin stelt hij dat het hoge insulinepeil door het hoge gehalte koolhydraten de oorzaak is van obesitas. Vooral omdat dit de eetlust stimuleert en omdat een overmaat aan insuline ervoor zorgt dat de opslag van calorieën in vet wordt gestimuleerd. Ludwig`s basisstrategie verloopt in 3 fasen:

  1. Duur: ongeveer 2 weken.  Het voedsel dient in die periode te bestaan uit 50% vet, 25% eiwit en 25% complexe koolhydraten met een relatief lage glycemische index.
  2. Duur: 1 maand of langer. De maaltijden dienen die maand te bestaan uit 40% vet, 25% eiwit en 35% complexe koolhydraten.
  3. Duur: voor de rest van je leven. Volg een voedingspatroon dat uit 40% vet, 20% eiwit en 40% complexe koolhydraten bestaat. Zorg daarnaast voor aangename lichaamsbeweging, goede slaap en weinig stress om het metabolisme te verhogen.

Hij ontwikkelde het ‘koolhydraat-insulinemodel van obesitas’. De verhoogde verhouding van insuline- tot glucagonconcentraties na consumptie van een maaltijd met een hoge glycemische belasting leidt de metabole brandstoffen weg van oxidatie en naar opslag in vetweefsel. Deze fysiologische toestand wordt verondersteld om honger en eetbuien te verhogen, lagere energie-uitgaven, en maken daardoor vatbaar voor gewichtstoename, vooral bij mensen met van nature hoge insulinesecretie.

Vastendieet bij diabetes

We hebben eerder gezien dat diabetes type 2 in veel gevallen teruggedraaid kan worden door een streng dieet. Dit was vooral succesvol bij mensen die pas kort de diagnose gekregen hadden en in het betreffende onderzoek mochten alleen mensen deelnemen die geen insuline gebruikten. Een eerste klein opgezet onderzoek lijkt er op te wijzen dat ook bij mensen die al lang diabetes type 2 hebben en veel medicatie inclusief insuline gebruiken veel baat kunnen hebben bij een vastendieet.

Er waren slechts 3 deelnemers. Een man van 40 jaar die al 20 jaar diabetes had en diverse bloedsuikerverlagende medicijnen gebruikte waaronder 3 x daags insuline. De tweede deelnemer was 52 en  al 25 jaar diabetespatiënt. Hij kreeg 2 x daags insuline en de derde deelnemer was 67 jaar oud en had 10 jaar daarvoor de diagnose gekregen en nam metformine en 2 x daags insuline.  Men kreeg een korte cursus over de oorzaken van diabetes en over goede voeding. Het boek dat hiernaast staat afgebeeld kreeg men mee als handleiding. Twee van de mannen vastten om de andere dag terwijl de derde drie dagen per week vastte. Op vastendagen mochten ze zeer laagcalorische dranken drinken zoals thee, koffie, water en bouillon, en ’s avonds een zeer caloriearme maaltijd eten. Op de andere dagen diende men op eigen gelegenheid vooral de inname van suiker en (makkelijk verteerbare) koolhydraten te mijden en at men twee maaltijden per dag. Het ontbijt werd overgeslagen. Belangrijk is ook dat er geen kunstmatige zoetstoffen gebruikt werden en er voldoende zout genuttigd werd. Dit helpt het energieniveau op peil te houden en voorkomt de neiging ‘s-avonds te gaan schranzen. Ook nam men elke dag een multivitamine.

Is een matige koolhydraatinname het beste?

Enkele dagen geleden is een studie gepresenteerd over de relatie tussen de koolhydraatinname en de sterfte. Men analyseerde de gegevens van een nieuw Amerikaans  onderzoek met 15 000 deelnemers alsmede de gegevens van eerdere studies waar in totaal 430 000 deelnemers aan hadden deelgenomen. Getracht werd te achterhalen of er een relatie bestaat tussen het koolhydraatgehalte in de voeding en de sterfte.

Uit het Amerikaanse onderzoek komt naar voren dat een koolhydraatgehalte van 50%-55% gerelateerd is aan een lager sterfterisico dan bij een lager of hoger koolhydraatgehalte.

Resultaten zijn aangepast voor leeftijd, geslacht, ras, woonplaats, totale energieverbruik, diabetes, roken, fysieke activiteit, inkomensniveau en opleiding.

Relatie koolhydraten, vet en sterfte

Onlangs zijn in   het gezaghebbende medische tijdschrift  The Lancet de eerste  resultaten gepubliceerd van één van de grootste bevolkingsonderzoeken op het gebied van voeding en gezondheid. Dit onderzoek stond onder leiding mensen van de Canadese Mc Masteruniversiteit. Uit de gepresenteerde gegevens blijkt dat een overmatige inname van koolhydraten een vaker voorkomend probleem is dan van vet.

Pagina 1 van 5

Copyright Adriaan Pruyssers