Er zijn opmerkelijk weinig onafhankelijke klinische onderzoeken met mensen die het effect van kunstmatige zoetstoffen op het metabolisme of op het ziekterisico hebben bestudeerd. In 2020 is er echter een belangrijk onderzoek uitgevoerd – deels in Nederland – dat aantoonde dat de veelgebruikte zoetstof sucralose hoogstwaarschijnlijk het risico op diabetes sterk vergroot.
Uit sommige bevolkingsonderzoeken lijkt een relatie te bestaan tussen het gebruik van kunstmatige zoetstoffen in “light” en het risico op diabetes. De vraag is d.m.v. welk werkingsmechanisme dit zou moeten gebeuren. Een theorie wordt de ‘ontkoppelingshypothese’ genoemd. Het loskoppelen van zoete smaak van energieontvangst leidt tot een verzwakking van geconditioneerde reacties op zoete smaak . In dit geval wordt verondersteld dat de door zoetheid veroorzaakte geconditioneerde reacties, zoals het vrijkomen van incretines, die helpen bij het reguleren van het glucosemetabolisme, worden verminderd, wat leidt tot de daaropvolgende ontwikkeling van glucose-intolerantie. Lees verder “Sucralose heeft nadelig effect op metabolisme”
Uit recent onderzoek blijkt dat extracten van de plant sopropa (bitter melon of Momordica charantia) niet alleen bij diabetici maar ook bij mensen met een te hoge bloedsuikerspiegel, maar bij wie nog geen diabetes is vastgesteld, het bloedsuikergehalte kan verlagen. Ook is meer duidelijk geworden over het werkingsmechanisme.
Niet alcoholische leververvetting (NAFLD) is een veelvoorkomend ernstig probleem. Het is een symptoom van het metabool syndroom en zodoende een factor in het ontstaan van diabetes en cardiovasculaire aandoeningen. Ook is het een belangrijke voorloper voor nog ernstiger leveraandoeningen. Volgens de meest recente cijfers heeft naar schatting 30%-38% van de volwassen wereldbevolking momenteel een vorm van NAFLD (leververvetting bij niet-alcoholisten). Voor West-Europa kwam men op een percentage van 25%. Bij diabetici type 2 ligt het percentage mensen met NAFLD vermoedelijk rond de 70%. De belangrijkste oorzaak is overmatig eten, vooral te veel suiker en alcohol zijn funest. Ook speelt het microbioom (de samenstelling van de darmflora) een rol. Een vervette lever staat in verband met vervetting van de alvleesklier. Vetophoping in de alvleesklier wordt door diverse wetenschappers momenteel gezien als de oorzaak van diabetes type 2. Het kruidensupplement berberine kan leververvetting tegen gaan, zo blijkt uit diverse studies.
Onlangs is een meta-analyse uitgevoerd van 10 eerder gepubliceerde klinische onderzoeken waarbij het effect van berberinesuppletie op de leverfuncties was gemeten.
Samengevat: berberine verbeterde de leverfunctietests, triglycerides, LDL- en totaalcholesterol, verminderde insulineresistentie en verbeterde de lichaamssamenstelling.
Als mensen overstappen op een koolhydraatarm dieet zoals het ketogeen dieet 1 , dan daalt vaak het ‘slechte’ LDL- cholesterolgehalte. Bij sommige mensen treedt er echter een sterke stijging op van dat gehalte. Nu is er een duidelijk patroon in ontdekt. Bij slanke, ogenschijnlijk gezonde en sportieve mensen zal het LDL- cholesterolgehalte veelal sterk stijgen terwijl mensen met obesitas een daling kunnen verwachten. Deze ontdekking zet het denken over de rol van cholesterol in het ontstaan van atherosclerose op zijn kop.
Men voerde een meta-analyse uit van alle goed gecontroleerde, klinische onderzoeken waarbij een dieet met minder dan 130 gram koolhydraten per dag werd gegeten en waarbij het BMI van de deelnemers bekend was en de LDL-cholesterolgehaltes waren gemeten. 41 onderzoeken met in totaal 1379 deelnemers voldeden aan de criteria. Bij mensen met een gezond gewicht (BMI<25) zag men gemiddeld een stijging van het ldl gehalte met 1,06 mmol/L. Bij mensen met een BMI tussen 25 en 35 was er gemiddeld geen verandering in het ldl door het koolhydraatarme dieet. Bij mensen met een BMI bij aanvang van 35 of hoger trad er een daling op van 0,18 mmol/L. De BMI index had een veel sterker effect dan het verzadigd vet gehalte in de voeding.
Dit onderzoek is geïnspireerd op de ontdekkingen en theorieën van David Feldman. Hem was opgevallen dat sommige mensen op een ketogeen dieet of op een carnivoor dieet bepaalde extreme lipidecijfers laten zien. Hij Noemt deze mensen “lean mass hyperresponders” (magere hyperreageerders). De resultaten bij deze mensen zijn nog wat extremer. Slanke sportieve mensen, met een hoge energiebehoefte bij wie , als de glycogeen voorraden in de lever uitgeput zijn, vet moeten vrijmaken uit vetcellen om aan de energiebehoefte te voldoen. Deze vetcellen worden in de lever weer omgezet in triglycerides. Deze worden dan vervoert door VLDL om af te geven als energie aan de cellen. Via IDL wordt VLDL LDL. Deze bevatten niet veel triglycerides meer maar meer cholesterol. Er is een grote omzet in vetmetabolisme. Dit lipideprofiel wordt gekenmerkt door hoge LDL gehaltes, hoge HDL gehaltes (totaalcholesterol is dus ook hoog) en erg lage triglyceridegehaltes. Als opnieuw het koolhydraatgehalte in de voeding stijgt, daalt het vetmetabolisme, en het daaraan gekoppelde LDL gehalte, weer snel. Dit is een zeer beknopte samenvatting van de hypotheses van David Feldman.
Een dergelijk hoog LDL gehalte wordt doorgaans als gevaarlijk beschouwd terwijl de HDL en triglyceridegehaltes juist heel gunstig zijn. (bron afbeelding)
Een Chinese versie van het vastendieet van Valter Longo – het ‘Fasting mimicking diet’ – wist bij bijna de helft van de deelnemers met diabetes type 2 genezing te bewerkstelligen. D.w.z. 3 maanden na het stoppen van de medicatie was het HbA1C gehalte nog onder de 48 mmol/mol. Dit is des te opmerkelijk omdat de meeste deelnemers al langere tijd diabetes hadden.
Er waren in totaal 72 deelnemers. Zij hadden al minstens een jaar en maximaal elf jaar diabetes, met een gemiddelde van zes jaar. Lees verder “Vastendieet geneest diabetes”
Een catechinerijk extract van groene thee verminderde darmontstekingen en verbeterde de suikerstofwisseling bij mensen met metabool syndroom 1 en gezonde volwassenen: een gerandomiseerde, gecontroleerde, cross-over studie. De dagelijkse dosering van het extract is vergelijkbaar met ongeveer 5 koppen groene thee. Lees verder “Groene thee extract vermindert darmontsteking en verbetert nuchtere glucose”
Berberine is een kruidenextract dat gewonnen kan worden uit diverse planten waaronder de zuurbes (berberis vulgaris) en de Canadese geelwortel (hydrastis canadensis). Deze kruidenextracten worden gebruikt in diverse traditionele geneeswijzen bij verschillende aandoeningen. Momenteel is berberine vooral populair om het bloedsuikergehalte te helpen reguleren. Een recent onderzoek liet een duidelijke verlaging van de cholesterolwaardes zien bij mensen bij wie dit licht was verhoogd. Dit effect werd ook al in eerdere onderzoeken waargenomen. Lees verder “Berberine verlaagt cholesterol”