Ongetwijfeld kent u het liedje. Het gaat over een monnik die zich heeft verslapen en door de collega-monniken flink wakker wordt geschud omdat het tijd is om de klokken voor de ochtendaanbidding te luiden.
Nu had vader Jacob wel eens klokken horen luiden, maar of hij iets wist van de ingebouwde fysiologische klokken die in veel dierlijk en zeker in menselijk leven voorkomt, blijft een open vraag. Sommige van die klokken gaan automatisch, zoals hartslag en ademhaling. Het neurale netwerk voor de ademhaling, in de hersenstam, kan helemaal zelfstandig werken. Daar sta je normaal gesproken niet bij stil – behalve als je verkeerd ademt zoals bij hyperventileren- maar u kunt haar wel onder controle brengen, zoals wanneer u uw adem inhoudt.
Zo is er ook de inwendige klok die het waak en slaapritme regelt, het z.g. circadiaanse ritme. Dit bijzondere uurwerk loopt autonoom, met een cyclus van ongeveer 24 uur, en kan worden bijgesteld door blootstelling aan licht op zorgvuldig gekozen momenten. Deze fysiologische klok zorgt niet alleen voor onze slaapbehoefte, maar regelt ook de lichaamstemperatuur en de tijd dat we moeten eten.
Zoals het klokje thuis tikt… Lees verder “Vader Jacob, slaapt gij nog ?”