Uit diverse onderzoeken blijkt dat er een sterke relatie bestaat tussen het testosterongehalte, het gewicht en het vetpercentage. De ouder wordende man doet er goed aan om zo slank mogelijk te blijven als hij zijn testosterongehalte op peil wil te houden.
Een studie uit 2017 gebruikte de gegevens van 25 eerdere onderzoeken waar in totaal 12330 mannen van 25 tot 85 jaar aan hadden meegedaan. Men had de metingen van allerlei hormonen. We concentreren ons op het testosteron en het vrije testosteron. Dit laatste, het niet gebonden testosteron, is het belangrijkste voor het lichamelijk en geestelijk welzijn.
Leeftijd
In bovenstaande grafiek kunt u zien dat het testosterongehalte nauwelijks gerelateerd is aan de leeftijd. Het vrije testosteron begint gemiddeld af te nemen na het 55ste levensjaar. Dit komt doordat het SHBG gehalte, dat het testosteron bindt waardoor er minder vrij testosteron beschikbaar is, stijgt. Een hoog oestrogeengehalte en een slecht functionerende lever zijn belangrijke oorzaken hiervan evenals een tekort aan magnesium. Aromatase zet testosteron om in oestrogeen. Mensen met overgewicht hebben meer aromatase in hun lichaam. Alcohol verhoogt aromatase en oestrogeen.
Gewicht
In deze grafiek ziet u dat er een bijzonder sterk verband bestaat tussen het testosterongehalte en de BMI. Dit geldt ook voor het vrije testosteron maar in mindere mate. Het SHBG gehalte is namelijk verlaagd bij een hogere BMI waardoor er toch wat meer vrij testosteron overblijft.
Lichaamsvet
Mensen met veel spierweefsel kunnen een relatief hoge BMI hebben ondanks weinig vetweefsel. Daarom heb ik ook gezocht naar een soortgelijk onderzoek waarbij de testosterongehaltes gerelateerd zijn aan het vetpercentage:
In dit onderzoek werden de gegevens gebruikt van meer dan 16000 mannen die geregistreerd staan in de UK Biobank, een groots Brits bevolkingsonderzoek. Ook in dit onderzoek was het SHBG gehalte sterk gerelateerd aan het BMI gehalte. Hetzelfde gold voor het vetpercentage en het maakte geen verschil of het buikvet, visceraal vet of onderhuids vet betrof. Bij de testosterongehaltes zien we wel verschillen. 
In bovenstaande grafiek uit het Britse onderzoek zijn de mensen in 5 gelijke groepen verdeeld, van licht naar zwaar en van een laag vetpercentage naar een hoog vetpercentage. Wat precies de BMI gehaltes en vetpercentages zijn wordt niet vermeld maar ik vermoed dat alleen Q1 bestond uit slanke mensen. De gehaltes zijn over het algemeen aan de lage kant. Links is het testosterongehalte en rechts het vrije testosteron. In dit onderzoek vond men dus niet zo’n duidelijk verband tussen het gewicht, het vetpercentage en het vrije testosteron .
Gewichtsvermindering
Het derde onderzoek volgde 2736 mannen in de leeftijd van 40 tot 79 jaar. Zij werden ongeveer 4,5 jaar gevolgd. Er werd o.a. gekeken naar gewichtsveranderingen en de invloed daarvan op de testosterongehaltes. Het bleek dat gewichtsvermindering leidde tot een verhoging van de testosteronspiegels maar dat een paar kilo niet genoeg is.
Voedingsstoffen die van belang zijn voor een gezonde testosteronspiegel zijn oa. zink, vitamine D, magnesium, gember, knoflook, uien, taurine, paddenstoelen, de kruiden ashwagandha, geelwortel, ginkgo biloba en tonkat ali en vermoedelijk ook olijfolie en visolie.
Circulating sex hormones in relation to anthropometric, sociodemographic and behavioural factors in an international dataset of 12,300 men. Watts EL, Appleby PN, Albanes D,et.a. PLoS One. 2017 Dec 27;12(12):e0187741. doi: 10.1371/journal.pone.0187741. PMID: 29281666; PMCID: PMC5744924.
Associations of body composition measures with circulating insulin-like growth factor-I, testosterone, and sex hormone-binding globulin concentrations in 16,000 men. Hynes, M.C., Watling, C.Z., Dunneram, Y. et al.Int J Obes 48, 1809–1817 (2024). https://doi.org/10.1038/s41366-024-01633-0
Age-associated changes in hypothalamic–pituitary–testicular function in middle-aged and older men are modified by weight change and lifestyle factors: longitudinal results from the European Male Ageing Study. E M Camacho, I T Huhtaniemi, T W O’Neill, J D Finn, S R Pye, D M Lee, A Tajar, G Bartfai, S Boonen, F F Casanueva, G Forti, A Giwercman, T S Han, K Kula, B Keevil, M E Lean, N Pendleton, M Punab, D Vanderschueren, F C W Wu, the EMAS Group, European Journal of Endocrinology, Volume 168, Issue 3, Mar 2013, Pages 445–455, https://doi.org/10.1530/EJE-12-0890
Gerelateerd: Magnesium en testosteron
Delen.