Bij chronisch hartfalen krijgen patiënten al heel lang de aanbeveling een zoutarm dieet te volgen. Veel wetenschappelijk bewijs voor dit advies was er tot voor kort echter niet. Een gerandomiseerd onderzoek, uitgevoerd in diverse landen, heeft getracht hier verandering in te brengen. De resultaten zijn teleurstellend te noemen. Al is daarmee ook niet gezegd dat zoutbeperking bij hartfalen volstrekt nutteloos is.
De onderzoekers volgden 806 patiënten in 26 medische centra in Canada, de Verenigde Staten, Colombia, Chili, Mexico en Nieuw-Zeeland. Allen leden aan hartfalen, een aandoening waarbij het hart te zwak wordt om het bloed effectief rond te pompen. De helft van de deelnemers aan de studie werd willekeurig toegewezen aan de gebruikelijke zorg, terwijl de rest voedingsadvies kreeg over hoe ze hun zoutinname konden verminderen. De twee groepen waren gelijk verdeeld wat betreft leeftijd (gemiddeld 67 jaar), ernst van de graad van hartfalen (NYHA klasse) en andere relevante factoren.
Patiënten in het deel van de studie dat voedingsadvies kreeg, kregen door diëtisten ontworpen menusuggesties met voedingsmiddelen uit hun eigen regio en werden aangemoedigd om thuis te koken zonder zout toe te voegen en om zoutrijke ingrediënten te vermijden. Gestreefd werd naar een natriuminname van 1500 mg per dag, maar men kwam uit op gemiddeld 1658 mg per dag t.o.v. 2073 mg natrium in de controlegroep.
Na 12 maanden hadden gebeurtenissen die het primaire resultaat vormen zich voorgedaan bij 60 (15%) van de 397 patiënten in de groep met het natriumarme dieet en bij 70 (17%) van de 409 patiënten in de groep met gebruikelijke zorg. Dit was geen significant verschil. Deze ‘gebeurtenissen’ waren de volgende: de sterfte was 22 (6%) patiënten in de groep met een laag natriumdieet en 17 (4%) in de gebruikelijke zorggroep (ook niet significant), cardiovasculaire ziekenhuisopname trad op bij 40 (10%) patiënten in de groep met een laag natriumdieet en bij 51 (12%) patiënten in de gebruikelijke zorggroep (niet significant), en cardiovasculaire bezoeken aan de spoedeisende hulp kwamen voor bij 17 (4%) patiënten in de groep met een laag natriumdieet en 15 (4%) patiënten in de gebruikelijke zorggroep.
De onderzoekers maken melding van enkele nevenmetingen die wel zouden kunnen duiden op een gunstig effect van de zoutbeperking. Al zijn deze metingen subjectiever, wat wel van belang is in een dergelijk onderzoek waarbij bekend is wie de therapie heeft gekregen en wie niet.
Een belangrijke caveat is dat ook in de controlegroep de zoutinname al laag was. De resultaten zouden mogelijk anders zijn geweest als de zoutinname daar > 5 gram per dag was geweest, d.w.z. meer dan het dubbele van wat deze nu was. Er is dus nog helaas weinig duidelijkheid geschapen.
Reduction of dietary sodium to less than 100 mmol in heart failure (SODIUM-HF): an international, open-label, randomised, controlled trial Justin A Ezekowitz, Eloisa Colin-Ramirez et al. The Lancet 2 april 2022 DOI:https://doi.org/10.1016/S0140-6736(22)00369-5
Gerelateerd: Co-enzym Q10 halveert sterfte bij hartfalen
Vitamines en andere voedingsstoffen bij chronisch hartfalen
Delen.