Zink is een essentieel mineraal dat nodig is voor het behoud van een aantal fundamentele biologische processen vanwege zijn functies als cofactor, signaalmolecuul en structureel element.
Eén van de belangrijkste rollen van zink in ons lichaam is het brede effect op het immuunsysteem aangezien beide, de adaptieve en de aangeboren immuniteit, worden beïnvloed door zinkniveaus. Daarom leidt een zinktekort als gevolg van een lage zinkopname en / of malabsorptie, in een onbalans in het immuunsysteem.
Bij adaptieve immuniteit beïnvloedt zink de rijping en differentiatie van T-lymfocyten, en de cytokineproductie. B-celactivering en plasmaceldifferentiatie zijn afhankelijk van zink. Bij aangeboren immuniteit heeft zink een ontstekingsremmende rol. Een zinktekort
wordt in verband gebracht met hogere niveaus van de ontstekingsfactoren IL-1beta en TNF-alfa en met veranderde activiteiten van monocyten, neutrofielen en NK-cellen. Daarom resulteert een zinktekort in verhoogde gevoeligheid voor ontstekings- en infectieziekten, waaronder mazelen, malaria, aids, tuberculose en longontsteking .
In deze context zijn zinksuppletieonderzoeken uitgevoerd naar het ziektecijfer (morbiditeit) en sterftecijfer (mortaliteit) in ontwikkelingslanden waar een zinktekort vaak voorkomt. Zinksuppletie verminderde de duur van luchtweginfecties veroorzaakt door rhinovirussen en coronavirussen.
Bovendien is aangetoond dat zink een directe antivirale werking heeft.
Al met al zou de zinkstatus de ernst van COVID-19 kunnen beïnvloeden en zou en zinksuppletie mogelijk een nuttig instrument kunnen zijn om de uitkomst van corona te beïnvloeden. Vanaf het begin van de crisis is dit door vele wetenschappers en andere deskundigen geopperd. Zo waren er diverse (semi-) alternatieve behandelingen waar zink een onderdeel van uitmaakte. Zink vormde ook een onderdeel van de behandeling die president Trump onderging. Gedegen onderzoek bij patiënten is echter nog niet uitgevoerd.
In de zojuist verschenen publicatie doet men verslag van hun onderzoek naar de vermeende relatie tussen de zinkstatus van in het ziekenhuis opgenomen COVID-19-patiënten en de ziekteprogressie en klinische resultaten. In het ziekenhuis in Barcelona werden gedurende 3 weken in maart van alle 249 coronapatiënten (54-75 jaar oud) bij opname vastgesteld of er sprake was van een zinktekort (< 50 mcg/dl).
Bijna alle personen die tijdens deze periode werden opgenomen kregen hydroxychloroquine. Andere behandelingen waren
tocilizumab, dexamethason en methylprednisolon die werden voorgeschreven in een kwart van de mensen elk. 70 patiënten (28%) werden op de IC opgenomen en 21 (9%) patiënten overleden tijdens ziekenhuisopname in deze periode.
Bij 23% van de mensen werd een zinktekort vastgesteld. Er was een sterk negatief verband tussen het zinkgehalte en de mate van ontstekingsfactoren zowel op het moment van opname als later. Met name was dit het geval met interleukine-6 (cytokinestorm). Het duurde gemiddeld 25 dagen voordat men “klinisch stabiel” was in de groep met het zinktekort t.o.v. 8 dagen in de groep met een hoger zinkgehalte. De sterfte was 21 % in de groep met een zinktekort en 5 % in de andere groep. Dit hoeft overigens niet per se een oorzakelijk verband te zijn. In de groep met het zinktekort kwamen meer mensen met nieraandoeningen en COPD voor dan in de groep met hogere zinkgehaltes.
“Om het verband tussen de zinkstatus en de ernst van COVID-19 beter te begrijpen, hebben we assays uitgevoerd
in celkweek om de directe impact van cellulair zinkgehalte op SARS-CoV-2-vermenigvuldiging te bestuderen.
We gebruikten drie verschillende concentraties zink in het extracellulaire medium, 0, 10 en 50 µM
ZnSO4, om respectievelijk zinktekort, fysiologische zink- en zinksuppletie te reproduceren.
[…]Belangrijker nog, extracellulaire
zinkconcentraties beïnvloedden de SARS-CoV-2-vermenigvuldiging […] Dit geeft aan dat zinkniveaus de levenscyclus van SARS-CoV-2 in geïnfecteerde cellen beïnvloeden.”
Low zinc levels at clinical admission associates with poor outcomes in COVID-19
Marina Vogel et al. Medrxiv prepint. Nog niet peer reviewed
Zinc for the treatment of thecommon cold: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Science M, Johnstone J, Roth DE, Guyatt G, Loeb M. CMAJ. 2012 Jul 10; 184(10): E551–E561.
The Role of Zinc in Antiviral Immunity.Read SA, Obeid S, Ahlenstiel C, Ahlenstiel G. Adv Nutr 2019;10:696–710.
Delen.