Vitamine D bij Covid-19 update

Dit onderzoek werd in het voorjaar gestart in het Zuid-Spaanse Cordoba. De deelnemers waren 76 coronapatiënten van middelbare leeftijd die werden opgenomen in het ziekenhuis. Ze kregen allen de standaardbehandeling die toen werd gegeven. Ongeveer twee-derde van hen kreeg daarnaast een speciale vorm van vitamine D3, calcidiol, in een zeer hoge dosering. 532 mcg op de opnamedag en 266 mcg op dag 3 en dag 7 en eventueel nog een keer een week later. Het vitamine D gehalte van de mensen werd helaas niet gemeten. Wel is bekend dat mensen in Cordoba in dat jaargetijde doorgaans tamelijk lage vitamine D gehaltes hebben. Volgens een ander onderzoek is het gemiddelde gehalte dan ongeveer 40 nmol/L.

Slechts 2% van de mensen die de vitamine D hadden gekregen kwamen terecht op de intensive care. Dit percentage was 50% in de controlegroep die alleen de standaardbehandeling had gekregen. Er waren geen sterfgevallen in de vitamine D groep maar in de controlegroep stierven 2 van de 26 patiënten.

Calcidiol, ook wel calcifediol of 25-hydroxyvitamine D genoemd, is een tussenvorm, in het lichaam, van vitamine D. Vitamine D3 wordt in de lever omgezet in calcidiol en daarna wordt dit in de nieren omgezet in calcitriol, de lichaamactieve vorm. Calcidiol is de stof die gemeten wordt als we het het hebben over het vitamine D gehalte in het lichaam. Als supplement is het in het buitenland alleen op doktersrecept verkrijgbaar. Het voordeel boven vitamine D3 is dat het sneller werkt. Het nadeel dat stijging van het lichaamsgehalte na inname onafhankelijk is van het aanvangsgehalte. Bij mensen die al een goede vitamine D status hebben stijgt het veel minder na inname van vitamine D3 dan na inname van calcidiol. Daarom is het risico op vitamine D vergiftiging groter bij calcidiol. Voor zover mij bekend wordt calcidiol in Nederland nooit voorgeschreven.

Bradykinine storm

Wetenschappers krijgen meer duidelijkheid over wat er mis gaat in het lichaam bij ernstig zieke coronaptiënten. Lang werd gedacht dat een cytokinestorm – een late maar overmatige productie van cytokines die ernstige ontstekingen veroorzaken – een belangrijk verschijnsel is bij dergelijke patiënten. Recent Nederlands onderzoek liet zien dat deze cytokinestorm minder sterk is als eerst werd gedacht en minder ernstig dan bij bijvoorbeeld sepsis. De aandacht richt zich nu op een andere ontstekingsstof, bradykinine. Het virus ontregelt het ACE-ACE 2 systeem. Stijging van ACE en daling van ACE2. Hierdoor stijgt het gehalte van de stof bradykinine want ACE zorgt voor afbraak van bradykinine. Ook stijgt het gehalte van hyaluronzuur in de longen. Als gevolg hiervan zal de ontregeling van bradykinine bloedvaten doen lekken, en de ontregeling van hyaluronzuur zal enorme hoeveelheden van een gelachtige substantie in de longblaasjes gieten. Er bestaat een kleine lijst potentiële medicatie die dit zou kunnen tegengaan. Op deze lijst staat vitamine D want vitamine D is van groot belang voor normalisering van ACE en ACE 2 gehaltes.