Volgens een aantal onderzoeken kunnen probiotica uit bepaalde supplementen en probiotische melkdrankjes uit de supermarkt het gehalte van bepaalde belangrijke afweercellen doen toenemen bij oudere mensen bij wie dit nuttig kan zijn. Eind vorig jaar verscheen een meta-analyse van diverse onderzoeken op dit gebied. De werking van natural killercellen – eerste lijnsverdediging tegen pathogene schimmels, door virussen geïnfecteerde cellen en kankercellen, en granulocyten (polymorfonucleaire leukocyten) – die micro organismes aanvallen –  verbeterden  in diverse studies sterk door probiotica.

Immunosenescentie verwijst naar de geleidelijke afname van de immuunfunctie bij veroudering, die grotendeels wordt beïnvloed door de samenstelling van de darmflora. Een van de functies van de darmflora is het beschermen van de darm tegen kolonisatie door exogene pathogenen door beïnvloeding van immuunreacties. Vermindering van de diversiteit van de darmflora met veroudering wordt geassocieerd met kwetsbaarheid, vatbaarheid voor infecties en  ontstekingsziekten. Belangrijke leeftijdsgebonden veranderingen treden op binnen het aangeboren immuunsysteem, specifiek gerelateerd aan polymorfonucleaire  cel fagocytische capaciteit (granulocyten) en natural killer (NK) celfunctie. Deze nemen af bij het ouder worden ondanks dat het aantal NK cellen toenemen. In de meta-analyse verzamelden de auteurs alle onderzoeken die de activiteit van deze twee immuuncellen beoordeeld hadden in studies met oudere mensen die probiotica hadden gekregen.

Granulocyten

In onderstaande grafiek de 9 onderzoeken naar de fagocytose van granulocyten ( witte bloedlichaampjes).

Alle onderzoeken lieten een positief effect zien van de probiotica op de immuunfunctie. In het onderzoek met het sterkste effect ( Ibrahim, 2010) werd, gedurende 4 weken kaas met de probiotica Lactobacillus rhamnosus en Lactobacillus acidophilus gebruikt. Hier deden 31 mannen en vrouwen van 72 tot 103 jaar oud mee. Het tweede onderzoek (Maneerat, 2013) gebruikte suppletie met Bifidobacterium lactis samen met  prebiotische galacto-oligosaccharides (vezels van zuivel).

Natural Killercellen

Dit is de tabel van de resultaten van de onderzoeken waar het effect op de effectiviteit van Natural Killercellen werd gemeten m.b.t. het uitschakelen van kankercellen.  De twee onderzoeken met het sterkste effect (Sheih, 2001 en Gil 2001 d) gebruikten beiden Lactobacillus rhamnosus. Aan het eerste onderzoek uit Taiwan hadden 54 mensen van gemiddeld 64 jaar meegedaan. De probiotische bacteriën zaten in een zakje samen met melkpoeder die men gedurende 3 weken, 2 x daags,  opgelost in water diende in te nemen.

In de eerste drie weken en de laatste drie weken zat er geen probiotica in de melkpoeder. Alleen in week 4-6. zat er probiotica in. Uit het afgenomen bloed werden de NK cellen getest op effectiviteit tegen kankercellen.

Het is misschien beter om een probioticasupplement met melk i.p.v. water in te nemen.

Bij een infectie is het van belang in het begin een sterk functionerend immuunsysteem te hebben. Niet altijd in een gevorderd stadium van de infectie. Bij een zware longontsteking bijvoorbeeld hoeft stimulering van het immuunsysteem niet de juiste weg te zijn. Op een gegeven moment kunnen de afweercellen meer schade aanrichten dan de pathogenen. [edit 31-7-2020 bij ziekenhuispatiënten met corona die niet kritiek zijn had probiotica een zeer gunstig effect. Zie artikel] Bij voldoende voedingsstoffen, vooral vitamine D en de omega-3 vetzuren en het vetzuur arachidonzuur, houdt het lichaam zelf normaal gesproken een overreactie van het immuunsysteem in bedwang.

Short-term probiotic supplementation enhances cellular immune function in healthy elderly: systematic review and meta-analysis of controlled studies
Larry E.Miller et ali Nutrition Research Volume 64, April 2019, Pages 1-8

Systemic immunity-enhancing effects in healthy subjects following dietary consumption of the lactic acid bacterium Lactobacillus rhamnosus HN001. Sheih YH et alii J Am Coll Nutr. 2001 Apr;20(2 Suppl):149-56.

Probiotics and immunosenescence: cheese as a carrier.
Ibrahim F et al. FEMS Immunol Med Microbiol. 2010 Jun 1;59(1):53-9.

Delen.