Intraveneuze vitamine C bij sepsis

Twee jaar geleden maakten we melding van een nieuwe aanvullende therapie bij sepsis (bloedvergiftiging). Een Amerikaanse internist die deze therapie had ontwikkeld gaf aan dergelijke patiënten een infuus met vitamine C, vitamine B1 en hydrocortison. In vergelijking met daarvoor overleden nu veel minder patiënten. Ook meldde hij een afname van orgaanfalen.   Nu zijn de resultaten gepubliceerd van een eerste dubbelblind klinisch onderzoek met intraveneuze  vitamine C .

Aan het onderzoek deden 172 mensen met sepsis en met als gevolg daarvan ademhalingsfalen (ARDS) mee. Iedereen had dus sepsis in een gevorderd stadium. Zij waren op de intensive care beland en kregen daar, naast de standaardtherapie, gedurende 96 uur hoge doses vitamine C (50 mg/kg elke  6 uur gedurende 96 uur)toegediend per infuus of een placebo. De oorzaak van de bloedvergiftiging was in ongeveer drie kwart van de gevallen het gevolg van longontsteking en in de andere gevallen was er sprake van lijnsepsis (katheterinfectie), urosepsis (tgv urineweginfectie), blindedarmontsteking  bij leukemiepatiënten, cellulitis (niet te verwarren met cellulite) en leukopenie bij patiënten met beenmergtransplantatie.

De primaire doelstelling was om het effect van vitamine C-infusie op orgaanfalen en biomarkers van ontsteking en schade aan het vaatstelsel bij patiënten met sepsis en ernstig acuut ademhalingsfalen te beoordelen. De vitamine C bleek hier geen of geen belangrijke invloed op uit te oefenen. De verschillen met de placebogroep waren niet statistisch significant. Twee belangrijke andere uitkomsten waren echter wel statistisch significant.
Op dag 28 was de mortaliteit 46,3% (38/82) in de placebogroep versus 29,8% (25/84) in de vitamine C-groep. De sterfte was dus 16,58% lager in de vitamine C groep. Ook verbleven de mensen die het overleefden in de groep die de vitamine C hadden gekregen veel korter op de intensive care – 7 t.o.v. 10 dagen- en in het ziekenhuis – 15 t.o.v. 23 dagen – dan de mensen in de placebogroep.

Omdat de vitamine C geen invloed had op de ernst van de ontstekingsreactie menen de onderzoekers dat deze voedingsstof waarschijnlijk geen invloed heeft op de septische reactie zelf maar wel een positieve invloed kan hebben op één of een aantal van de onderliggende aandoeningen zoals longontsteking.

Effect of Vitamin C Infusion on Organ Failure and Biomarkers of Inflammation and Vascular Injury in Patients With Sepsis and Severe Acute Respiratory Failure
The CITRIS-ALI Randomized Clinical Trial
Alpha A. Fowler III, MD; Jonathon D. Truwit, MD; R. Duncan Hite, MD; et al JAMA. 2019;322(13):1261-1270

Edit 5 feb 2020: Gisteren zijn de resultaten van een ander soortgelijk onderzoek gepubliceerd waarbij geen verbeteringen in de vitamine C groep t.o.v. de groep patiënten die alleen hydrocortison kregen worden gemeld bij de sepsispatiënten. Een belangrijk verschil  was dat de dosering 1,5 gram vitamine C per infuus was. Dit is ongeveer de helft van de dosering in bovenstaande onderzoek. Ook kreeg men vitamine B1 .
Effect of Vitamin C, Hydrocortisone, and Thiamine vs Hydrocortisone Alone on Time Alive and Free of Vasopressor Support Among Patients With Septic Shock: The VITAMINS Randomized Clinical Trial
Tomoko Fujii, MD, PhD; Nora Luethi, MD; Paul J. Young, MBChB, PhD; et al.

Edit 24-3-2020. Kinderen

Een nieuw onderzoek liet een aanzienlijke verbetering zien bij kinderen met septische shock. De aanvullende behandeling die gegeven werd bestond uit 30 mg vitamine C/kg lichaamsgewicht elke 6 uur gedurende 4 dagen; maximum 1500 mg/dosis), IV hydrocortisone (50 mg/m2/dag verdeeld elke 6 uur) en IV thiamine (vitamine B1)(4 mg/kg/dag, gedurende 4 dagen; maximum 200 mg.
43 patiënten met septische shock die de vitamine C-B1-hydrocortison behandeling kregen werden vergeleken met 43 patiënten met een vergelijkbaar klinisch profiel die deze niet kregen (controlegroep), en met 43 patiënten die alleen hydrocortison kregen alleen als aanvullende therapie. Ze ontdekten dat hoewel de kinderen in de controlegroep een sterftecijfer hadden van 28 procent na 30 dagen, de sterfte bij patiënten die werden behandeld met het vitamine C-combinatieprotocol in dezelfde periode daalde tot 9 procent. Behandeling met hydrocortison alleen verbeterde de mortaliteit niet (30 procent na 30 dagen). Vergelijkbare sterftedalingen werden gezien na 90 dagen (14 procent met vitamine C-protocol vs. 35 procent in controles en 37 procent in de hydrocortisongroep).
Wald, E. L., Sanchez-Pinto, L. N., Smith, C. M., Moran, T., Badke, C. M., Barhight, M. F., & Malakooti, M. R. (2020). Hydrocortisone-Ascorbic Acid-Thiamine Use Associated with Lower Mortality in Pediatric Septic Shock. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine.

Gerelateerd: Nieuwe therapie bij bloedvergiftiging