Volgens een onderzoek van een grote groep Nederlandse wetenschappers heeft ongeveer een derde van de bevolking van middelbare leeftijd en ouder een tekort aan vitamine K. Dit verhoogt het risico op cardiovasculaire aandoeningen en de sterfte daaraan sterk.

Men kwam tot deze conclusie n.a.v. de analyse van de gegevens van 4275 volwassenen die men 10 jaar had gevolgd. Zoals we eerder hebben bericht is vitamine K nodig voor de actieve vorm van een enzym – Matrix Gla Proteïne – . Dit enzym remt kalkafzettingen in de vaatwand en zorgt er mede voor dat de calcium in de botten wordt opgenomen. In het bloed treft men ook een inactieve variant aan (dp-ucMGP). Een hoog gehalte van dit enzym wijst op een functioneel vitamine K tekort. We zagen dat dit gehalte bij het ouder worden doorgaans stijgt. Ook blijkt nu dat mensen met hoge bloeddruk, diabetes type 2, chronische nierinsufficiëntie en met cardiovasculaire aandoeningen gemiddeld veel hogere gehaltes van deze stof in het bloed hebben en bij hen dus een tekort aan vitamine K veel vaker voorkomt. De behoefte aan deze vitamine zal ook groter zijn. Dit kan afhankelijk zijn, zo schrijven de wetenschappers, van de samenstelling van de darmflora.

Gemiddeld 1 was het gehalte dp-ucMGP 372 pmol/L. Bij de mensen met hoge bloeddruk was dit getal 496 en bij mensen ouder dan 60 jaar en bij mensen met de andere genoemde aandoeningen lag het gemiddelde hoger dan 500 pmol/L.
Men wilde berekenen aan de hand van de sterftecijfers en de gegevens over de cardiovasculaire aandoeningen die optraden in de loop van de 10 jaar bij welk gehalte van deze stof dp-ucMGP er sprake is van een duidelijk vitamine K tekort. Men kwam tot de conclusie dat dit gehalte 500 pmol/L is.2 Bij 31% van de 4275 volwassenen werd een hoger gehalte gemeten. Bij de mensen ouder dan 60, bij de mensen met hoge bloeddruk, cardiovasculaire aandoeningen, diabetes 2 of chronische nierinsufficiëntie was dit percentage ongeveer 50%. Zij hebben dus meer vitamine K nodig. Vitamine K1 is rijkelijk aanwezig in bladgroente en broccoli en spruitjes. Deze vorm wordt met name in de lever gebruikt voor de vorming van stollingsfactoren. Voor de functies van vitamine K buiten de lever – waar dit artikel over gaat – is vitamine K2 (vooral de varianten MK-7 tot MK-9 uit zuivel en natto) waarschijnlijk effectiever dan vitamine K1. Zo kon in een Nederlands onderzoek met 180 mcg vitamine K2 per dag het dp-ucMGP gehalte worden gehalveerd bij vrouwen van middelbare leeftijd.  De darmflora kan vitamine K1 omzetten  in vitamine K2. Ook is van belang in hoeverre het lichaam in staat is vitamine K te recyclen. Bij mensen met een verminderde nierfunctie is dit verstoord.

1) Om precies te zijn de mediaan. Dit is niet exact hetzelfde als het gemiddelde.
2) Elders in het artikel stelt men dat “we aantoonden dat dp-ucMGP gehaltes boven 414 pmol/L in verband staan met een hoger sterfterisico. Het zou daarom best kunnen dat het percentage mensen met een vitamine K tekort nog hoger is. Ook als we de grafiek bij het andere artikel bekijken zijn lagere dp-ucUGP te prefereren.

Prevalence and Effects of Functional Vitamin K Insufficiency: The PREVEND Study. Ineke J. Riphagen, c.s. Nutrients 2017, 9(12), 1334;

Delen.