Zuur is de dood en base het leven

Voedingsdeskundigen en andere gezondheidsprofessionals weten al heel lang dat handhaving van een juiste zuur/base-balans noodzakelijk is. Als het gaat om de instandhouding van onze gezondheid en het vertragen van het verouderingsproces dan is een goed evenwicht tussen zuur en base van cruciaal belang. Lichaamscellen functioneren alleen optimaal als ze hun werk kunnen doen in een overwegend basische omgeving. Zuur en base dienen zich in ons lichaam in het algemeen  te verhouden als 70% base ( of alkalisch) en 30% zuur.  Maar door het Westerse voedingspatroon bevinden velen zich in de gevarenzone, omdat hun lichaam vaak een verhouding kent van 80% zuur en 20% base. Om die reden lijden nogal wat personen aan kwalen die aan deze disbalans gerelateerd zijn. Bovendien zijn voor veel mensen begrippen  als zuurvormend en zuurgraad tamelijk verwarrend. Maar ze verschillen aanzienlijk van elkaar.

Zuurbase-evenwicht

Alles wat via de slokdarm naar onze maag en ingewanden gaat, verandert  via metabolisering uiteindelijk in een zuur of base-vormend overschot. Of een substantie zuur of alkalisch reageert wordt afgemeten aan de zogeheten pH-graad. Maagzuur bijvoorbeeld heeft een lage pH van 1,5, erg zuur dus. Terwijl speeksel na gebruik van voedsel een hoge pH waarde van 8 heeft wat zeer alkalisch genoemd kan worden. Voor het goed functioneren van de diverse functies in het lichaam is het van belang om de zuurgraad van het bloed binnen zeer nauwe grenzen te houden. Die is afhankelijk van de hoeveelheid basische en zure stoffen opgelost in het bloed, vandaar de term zuur-base- evenwicht. Bij de mens behoort  de normale pH-waarde van het bloed tussen de 7.35 en 7.45 te liggen. Het bloed is dus licht basisch. Als de zuurgraad  van het bloed stijgt, spreekt men van acidose; daalt de zuurgraad van het bloed (teveel) dan ontstaat alkalose.  Als er sprake is van acidose- een situatie die voor elke prijs moet worden voorkomen – dan zal het bloed via de nieren proberen uit alle hoeken en gaten van het lichaam alkaliserende mineralen weg te slepen, te beginnen bij het haar, de huid en de nagels, om zich tenslotte meester te maken van de calcium en magnesiumvoorraad van uw botten, met als mogelijke consequentie osteoporose.

Zuur maakt ziek
Helaas leidt de huidige eet en leefstijl bij de meeste mensen tot verzuring. En houdt die disbalans te lang aan dan neemt de kans op degeneratieve ziekten toe. Een sterk verzurend voedingspatroon is tevens een bedreiging voor gezond tandglazuur. Ook emoties kunnen een aanslag op de zuur-basebalans betekenen. Stress en angst verzuren het bloed terwijl gevoelens van welbevinden het lichaam alkaliseert en de balans herstelt. Wandelingen door de natuur, waarbij men diep door de neus ademhaalt is dan ook een weldaad voor lichaam en geest. Hoe dieper iemand ademt, des te meer zuurstof er in het lichaam komt dat alkaliserend werkt. Wie last heeft van stress haalt vaak onregelmatig adem waarbij te weinig zuurstof en te veel kooldioxide in het bloed achterblijft. Gevolg: meer verzuring in de weefsels. Kortom, harmonische gevoelens werken basisch, terwijl disharmonie als het ware verzurend werkt.   Neurologische ziekten, sommige soorten kanker, artritis, reuma, pijnlijke gewrichten, huidproblemen, candidiasis, schimmelinfecties, spierpijn ,jicht etc. kunnen hiervan het gevolg zijn.

Welke voeding vermijden ?

Het is belangrijk te beseffen dat zuurvormend voedsel niet per definitie ongezond is.Het gaat altijd om de hoeveelheden die men dagelijks consumeert. Eiwitten bijvoorbeeld  zijn zuurvormend, maar onontbeerlijk voor een goede gezondheid omdat ze een belangrijke rol vervullen bij de opbouw en reparatie van lichaamscellen. Maar bent u een uitgesproken carnivoor dan is het geen slecht idee om uw vleesconsumptie stevig te matigen, dan wel te vervangen voor plantaardige eiwitten, zoals diverse soorten peulvruchten. Vis, kalkoen en kip zijn ook zuurvormend, maar bevatten veel minder urinezuur dan bijvoorbeeld rood vlees. Noten zijn wel verzurend, maar er zijn uitzonderingen zoals amandelen, hazelnoten en verse kokosnoten. Hetzelfde geldt voor de meeste graansoorten, maar niet voor gierst, boekweit, amarant en quinoa. Maar zolang u een overwegend basisch voedingspatroon volgt is er geen reden om gezonde ongeraffineerde graansoorten te laten staan. Wat u wel moet mijden zijn alle producten die voornamelijk bestaan uit geraffineerde suiker en witmeel, zoals koekjes, chips, cake,gebak, beschuit etc. Hoewel pure chocola een gezond voedingsmiddel is – zie mijn artikel ‘ Xocoatl’ – raad ik u aan wegens het verzurend effect matig te zijn in het gebruik ervan. Dat geldt ook voor de consumptie van wijn, bier, koffie, thee, en gezoete vruchtensappen.  Alles met mate !

Volgens een studie uit 1995 zijn vetten en oliën en de meeste dranken neutraal wat betreft het zuur-base evenwicht. Granen zijn licht (brood) tot matig (pasta, haver, bruine rijst) verzurend. Vlees en vis zijn matig verzurend. Van de onderzochte levensmiddelen in deze categorie zijn bewerkte vleesproducten zoals salami en corned beef sterk verzurend. De sterkst verzurende levensmiddelen zijn kaas en eigeel. De mineralen kalium, calcium en magnesium zijn sterk alkalisch. Bijna alle groente en fruit zijn alkalisch m.u.v. sommige peulvruchten. Van de onderzochte voedingsmiddelen is spinazie de meest alkalische groente.

Basisch is de baas !
Om een gezonde zuur-basebalans in uw lichaam te bevorderen is een overwegend plantaardig voedingspatroon een echte aanrader.
Alle groentesoorten zijn basisch. Alfalfa, kelp, zeegras, peterselie, waterkers, worteltjes, andijvie en sellerie zijn kampioenen maar ook koolsoorten, broccoli en asperges passen in een basisch georienteerd voedingspatroon omdat ze rijk zijn aan het alkaliserend mineraal magnesium. Spinazie bevat oxaalzuur, maar het wordt in het lichaam wel met een alkalisch overschot afgebroken. Alle fruitsoorten zijn gezond, maar cranberries, pruimen en rabarber zijn weer flinke verzuurders. Veel minder zuurvormend zijn rode en zwarte bessen, frambozen en aardbeien. Zeer basisch zijn alle meloensoorten, papaya’ s, dadels (vooral gedroogde), mango’s, citroenen, lemoenen en vijgen. Sinaasappels, grapefruit, ananas, kersen, kiwi en tomaten bevatten zuren, maar worden tijdens de stofwisseling in een basisch overschot afgebroken. Daarnaast is het gebruik van een orthomoleculair vervaardigd mineralencomplex  zeker aan te bevelen. En vergeet s’ morgens niet fruit bij uw ontbijt te gebruiken, want tijdens de slaap is de zuurgraad in uw lichaam aanzienlijk toegenomen. Een half uur voor het ontbijt een paar glazen water drinken is dan ook een must !.

Vitamine C en de zuur-basebalans
Zoals u uit de inhoud van mijn artikelen kunt opmaken ben ik een groot voorstander van hoge doses vitamine C.
Personen aan wie ik mijn dagelijks gebruik van 10 gram ascorbinezuur openbaar kijken vaak bedenkelijk en vragen zich bezorgd af of mijn zuur-basebalans niet in gevaar komt. Ik kan ze gerust stellen, want vitamine C als ascorbinezuur is maar een zwak zuur en bij het gebruik van een gezond voedingspatroon zoals hierboven beschreven controleert het lichaam actief de pH in de bloedstroom.
De nieren doen in dat opzicht fantastisch werk door van uur tot uur de juiste zuur-basebalans te zoeken. En mocht het bloed toch te zuur worden dan geeft het autonome zenuwstelsel een seintje naar de longen om de ademhaling te versnellen en de balans weer te herstellen. Dat geldt ook als we wat meer eiwitten consumeren dan ons lichaam nodig heeft. Zolang wij maar een mineraalrijk voedingspatroon volgen, doen onze nieren en longen de rest. Wie zich verder in deze interessante materie wil verdiepen kan terecht in het boek van Henk de Valk, getiteld Gezond en vitaal oud worden. Dokter de Valk geeft aan dat weefselverzuring  een van de zes grote oorzaken is van vroegtijdige veroudering en heeft daar in zijn  boek een zeer verhelderend hoofdstuk over geschreven.

Literatuur:

500 of the most important health tips you’ ll ever need – Hazel Courteney- Cici Books, London- 2009
Doctor Yourself, Natural Healing That Works- Dr. Andrew W. Saul -Laguna Beach, California –  U.S.A -2012
Gezond en vitaal oud worden, de zes grote oorzaken van ziekte en veroudering – drs. Henk de Valk, uitgave Elmar, Rijswijk- 2009
Potential Renal Acid Load of Foods and its Influence on Urine pHT Remer, PhD F. MANZ, MD. Journal of the American Dietetic Association Volume 95, Issue 7, July 1995, Pages 791–797