U bent niet wat u eet!

U kent vast het gezegde : je bent wat je eet. Daar zit beslist een harde kern van waarheid in maar de slogan klopt niet helemaal.
Want eigenlijk zijn we alleen dat wat ons lichaam in staat is uit de voeding op te nemen (absorptie) . Vaak gaat men er vanuit dat alle substanties in voedsel automatisch op de juiste plaats in ons lichaam terecht komen. Maar daar gaat een heel proces aan vooraf en soms verloopt die ”postverzending” niet altijd even vlekkeloos.
Als jongen bezat ik een boek waarin de spijsvertering werd afgebeeld als een lange goot met daarin de voedselbrij. Allerlei mannetjes met pikhouwelen bewerkten de voedselmassa en deden er vervolgens kleine emmertjes met chemische stoffen bij om die brij tot microscopisch kleine brokjes af te breken, klaar voor de reis naar de cellen. Bijna net zo fascinerend als Jules Verne’s ” Reis naar het Middelpunt van de Aarde”. Hoe kunnen wij er nu voor zorgen dat die minuscule voedselpakketjes zoveel mogelijk op de juiste adressen worden afgeleverd ? Door die biochemische mannetjes te stimuleren in hun functie waardoor zij zich zo lang als mogelijk is van hun taak kwijten, ook als wij ouder worden !

Kauwen !
Als het voedsel goed wordt gekauwd, komen de mannetjes met de emmertjes (een vorm van het enzym amylase) in uw speeksel in actie en beginnen het voedsel af te breken. Maar bent u gestressed, of beginnen de jaren te tellen dan worden de enzymen trager en kunnen er absorptieproblemen ontstaan. Als u bijvoorbeeld 25 jaar bent beschikt u over ongeveer 30 x meer amylase, dan op uw 80ste. Het kauwproces (de mannetjes met de pikhouwelen ) geeft het signaal aan de maag ”er komt voedsel aan !” Vervolgens wordt er maagzuur geproduceerd en gaat de spijsvertering in de volgende versnelling. Goed kauwen is dus enorm belangrijk want het is de eerste fase van het verteringsproces. Uw maag kan niet kauwen, want hij heeft immers geen tanden. Een verkeerd voedingspatroon betekent een aanslag op het absorptievermogen met mogelijke tekorten aan vitale voedingsstoffen. Want enzymen zijn dan steeds minder in staat de voeding tot opneembare substanties af te breken en ze te helpen de darmwand te passeren om in de bloedstroom te worden opgenomen. Maar ook met het ouder worden neemt de enzym en zuurproductie geleidelijk af, (atrofische gastritis) waarbij tekorten aan vitaminen en mineralen kunnen ontstaan. Tot welke ernstige implicaties een vitamine B12 tekort kan leiden, leest u in mijn artikel ”Is het misschien een B12 tekort ?”.

Steve Langley
De absorptie van voedsel vindt grotendeels plaats in de dunne darm, maar als de jaren klimmen neemt ook de productie van alvleesklier-enzymen af. En die helpen juist de suikers, eiwitten en vetten verder af te breken tot opneembare partikeltjes. Jonge mensen in de huidige stressvolle op junkfood gerichte maatschappij ondervinden steeds vaker spijsverteringsproblemen. En stress is een killer van enzymen. Verschijnselen als chronische vermoeidheid, gewichtsverlies of overgewicht (!) zwakke botten, een droge, gerimpelde huid, droog futloos haar of haaruitval, gebroken nagels, een slechte stoelgang, en chronische maag.darmklachten kunnen zomaar het gevolg zijn van een slechte spijsvertering. Dr.Steve Langley, een Britse natuurarts met een drukke praktijk in Londen zegt het zo:

” Vrijwel elke ziekte is gerelateerd aan een gebrekkige opname van nutriënten of vergiftiging van het lichaam door de verkeerde voedingssubstanties. De eerste maatregel voor genezing dient dan ook altijd te zijn: het op orde brengen en gezond maken van het spijsverteringsstelsel. Dan is het lichaam in staat zichzelf te herstellen en kunnen veel gezondheidsproblemen worden teruggedrongen”.

Belemmerende factoren
Hoe kunnen wij de mannetjes met hun pikhouwelen en emmertjes in hun werk ondersteunen ? Allereerst is het verstandig belemmerende factoren zoveel mogelijk te elimineren.

• Eet niet laat in de avond, want dit is een extra belasting van uw spijsverteringssysteem. Kauw goed en neem de tijd. Ga er rustig voor zitten en relax zoveel mogelijk. Eet ook geen grote maaltijden als u gestressd bent. Vermijd overbelasting van het maag-darmkanaal door copieuze maaltijden sowieso achterwege te laten. Rood vlees en een overmaat aan eiwitten en vet in de vorm van vette kaas zijn moeilijk te verteren en vragen niet alleen extra zuurstof maar ook veel werk van de enzymen om het af te breken. Om goed te functioneren heeft ons lichaam zuurstof nodig. Junkfood is een vijand van zuurstof en betekent een verlies van enzymen.
• Schrap gefrituurd voedsel, en suikerrijke en geraffineerde producten van uw dieetlijstje. Ze putten de lichaamsenzymen uit, waardoor op de lange duur (ernstige) problemen kunnen ontstaan.
• Drink weinig tijdens de maaltijd. Als u tijdens het eten veel drinkt verdunt u daarmee het maagzuur, waardoor het onvoldoende in staat is zijn functie naar behoren te vervullen

Stimuleer de enzymen
Rauwkost (een lekkere verse groente en fruitsalade aan het begin van de maaltijd) , gestoomde en licht gekookte maaltijden (roerbakken) zijn in staat zelf enzymen te leveren en vormen dus een extra ondersteuning van de enzymatische machinerie. Papaja is rijk aan papaine, een enzym dat voedsel in de maag en de dunne darm sneller afbreekt. Het kan het beste een half uurtje voor de hoofdmaaltijd gegeten worden. Ananas bevat een flinke hoeveelheid bromelaïne, dat eveneens een belangrijke rol vervult bij een gezonde spijsvertering. Bromelaïne kan eveneens het beste voor een maaltijd genuttigd worden. Wie niet van ananas houdt kan bromelaine ook als supplement gebruiken. Bromelaïnetabletten liefst niet te lang in de mond houden, niet kauwen, want deze kunnen de beschermlaag op de tong aantasten. Heeft u een probleem met tarwe, probeer dan eens spelt, boekweit, gierst, amarant of quinoa als basis voor brood. Sommige mensen verdragen geen koemelk. Zij zouden kunnen denken aan alternatieven als sojamelk, rijstemelk, amandelmelk, havermelk of geitenmelk, die licht verteerbaar zijn.
En een glas droge rode wijn bij de maaltijd – bij voorkeur van biologische kwaliteit – is een plezierige stimulans voor de productie van extra maagzuur. Houdt u niet van wijn dan doet een eetlepel melkwei op een glas water ingenomen voor de maaltijd hetzelfde. Bij een duidelijk gebleken gebrek aan maagzuur (hypochloorhydrie) kunt u tabletten met betaïnehydrochloride (betaïne HCL) en pepsine nemen die dan tegelijkertijd met het voedsel moeten worden ingenomen.
En bedenk vooral dit : u bent niet wat u eet, maar vooral hoe u eet en wanneer!

Literatuur:
500 of the most important health tips you’ ll ever need – Hazel Courteney, Londen U.K. 2009

Gerelateerd: Glutenintolerance – zero tolerance
Het leven zit in de darmen