trekt hem aan, en wie hem niet past laat hem staan. Zo luidt het spreekwoord. De inhoud van dit gezegde heeft weinig te maken met de aanschaf van schoeisel, maar is meer bedoeld om aan te geven dat de individuele behoeften van de een sterk kan verschillen van de ander. En dat geldt niet alleen voor de aanschaf van kleding en schoenen, maar ook voor de voedselkeuzes die we maken. Want het vraagt niet veel inzicht om te beseffen dat ook de biochemie van mensen onderling sterk kan verschillen. Wat de één heerlijk vindt om te eten, vindt een ander oneetbaar. Of – en dat is nog veel vervelender- voedsel kan bij personen die een bepaald enzym missen de oorzaak zijn van ernstige gezondheidsklachten. Twee in het oog springende voorbeelden daarvan zijn gluten en  lactose-intolerantie. En zo is een dieet voor de één – om gezonder en fitter te worden of af te vallen – een smakelijk succes , maar voor een ander een groot risico.

 De bomen en het bos

Ga jij Sonjabakkeren of Dokterfranken, vroeg een slanke dame in de trein aan haar stevig gebouwde vriendin. Ze wist het niet, want ze was overal allergisch voor en kon door de dieetbomen het voedingsbos niet meer onderscheiden. Als ik zo’n conversatie hoor spits ik ogenblikkelijk mijn oren, want de dames begeven zich met zo’n onderwerp heel dicht op mijn gebied, en dan krijg ik sterke neigingen om te gaan adviseren. Maar de beroepsethiek gebiedt mij m’n mond te houden, en geen  ongevraagde voedingsconsulten te geven als extra service van de Nederlandse Spoorwegen. Bovendien kijkt mijn vrouw mij bij zulke gelegenheden met een vernietigende blik aan om vervolgens “je houd je mond hoor !” tussen haar tanden door te sissen. O.K., dan geen advies, maar die dikke mevrouw staat misschien nu nog in het ondoordringbare woud van diëten met tranen op haar stevig gevulde wangen, omdat ze geen uitweg weet uit al die eetregeltjes. Om deze en al die andere dames – en heren ! – met overgewicht te helpen is uitgeverij Reality Bites Publishing zo vriendelijk geweest een 512 pagina’s tellende wegwijzer te verschaffen, getiteld Alle Diëten, kies het dieet dat bij je past. U kunt er zo’n kleine 40 diëten in vinden, om af te slanken of gewoon gezonder te eten. Elk dieet wordt op zijn wetenschappelijke waarde beoordeeld en kritisch tegen het licht gehouden. Sommigen zijn uiterst werkzaam, anderen hebben een twijfelachtige onderbouw. Aan en afraders dus, en dat wordt er  duidelijk en onomwonden bij vermeld.

Overzichtelijk en praktisch

In de inleiding van het boek vinden we meteen al een paar verstandige opmerkingen. Allereerst dat de samenstellers alle diëten ter wereld hebben bestudeerd. De onderzoeksresultaten daarvan kunnen natuurlijk niet allemaal in 500 bladzijden worden geperst, maar het betekent wel dat de auteurs weten waarover ze praten. Bovendien bestaan er zoveel variaties op bijv. het proteïnedieet dat het geen zin heeft die allemaal te bespreken. Ook het eenvoudigweg tellen van calorieën is niet opgenomen, omdat dit in één regel beschreven kan worden: eet minder calorieën dan je verbruikt. Zoals ik in de inleiding van dit artikel schreef is niet elk dieet voor iedereen geschikt, al wekken de promotors van nieuwe dieetrages wel die schijn. Het volgen van een dieet kan gezondheidsrisico’s met zich mee brengen, daarom is het altijd verstandig voordat u begint een arts, diëtist of voedingstherapeut te raadplegen. Ook in verband met een eventueel bestaande voedselallergie of gevoeligheid. Wie aan een (ernstige) ziekte lijdt en op eigen houtje het voedingspad wil betreden en met diëten gaat experimenteren, doet dat op eigen risico, en daarvoor wensen de samenstellers van het boek geen verantwoording te dragen. Naast de bekende diëten als Atkins, Dr. Dukan, Dr Frank, Montignac en Sonja Bakker, kunt u ook diëten vinden waar u misschien nog nooit van hebt gehoord, zoals: het bierdieet, het koffiedieet, het lichaam en geestdieet of het Haydieet. Elk hoofdstuk begint met de dieetnaam, noemt de basisprincipes, hoe die praktisch uitvoerbaar zijn, voor wie het geschikt is en voor wie niet, de voor en nadelen, recepten en een dieetplan. Om u een voorbeeld te geven van twee dieetuitersten heb ik, zeer willekeurig, gekozen voor het bloedgroepdieet en het mediterraandieet.

Bloedgroepdieet

Het bloedgroepdieet is, volgens de auteurs van Alle diëten ,een voedingsplan met een nogal twijfelachtige basis. Het is ontwikkeld door de Amerikaanse natuurarts Peter D’Adamo, die zich hiermee ook expliciet op zieken richt, waaronder lijders aan kanker, aids, hart en vaatziekten en andere ernstige aandoeningen. Maar daarmee begeeft hij zich wegens gebrek aan bewijsmateriaal en wetenschappelijk onderzoek op zeer glad ijs. Een gezondheidsdieet bij ernstige ziekten vraagt namelijk altijd begeleiding van een gekwalificeerd, bij voorkeur orthomoleculair geschoold arts. Volgens het bloedgroepdieet hangt succesvol afslanken af van de mate waarin je je voeding afstemt op je bloedgroep. Het devies is: probeer zoveel mogelijk voedingsmiddelen die verenigbaar zijn met je bloedgroep. Er is in die opvatting geen “slecht ” voedsel of “goed” voedsel. Per bloedgroep zijn er verschillende voedingsstoffen die wel of niet passen. Het gebruik van voeding die niet bij de juiste bloedgroep past, kan invloed hebben op het resultaat van het dieet. Zoals u weet zijn er vier bloedgroepen: O, A, B en AB. Volgens de opvatting van D ‘Adamo loopt de ontwikkeling van de verschillende bloedgroepen parallel met de ontwikkelingsgeschiedenis van de mens. De oudste bloedgroep is O: de jager. Zijn voedsel bestond hoofdzakelijk uit vlees of eiwitten. Bloedgroep A: de landbouwer. Hij verbouwde gewassen en hield vee. Dat vereist een ander spijsverteringssysteem. Bloedgroep B: de nomade, een steppebewoner die in een volledig agrarisch ingestelde cultuur leefde. Bloedgroep AB: het mysterie. Dit is de jongste en tevens zeldzaamste bloedgroep. De verschillende bloedgroepen moeten zich ook verschillende types lichaamsbeweging eigen maken. De O’s moeten dit als jager uiteraard fanatiek aanpakken- 3 x in de week aerobics, terwijl de andere bloedgroepen  2 tot 3 x per week een uurtje moeten golfen en een half uurtje yoga doen. Om de andere dag een uurtje vechtsport is voor iedereen goed, behalve voor de AB’s……
Veel diëten zijn uiteraard niet 100% wetenschappelijk bewezen, maar D’Adamo pretendeert zich te baseren op de evolutionaire biologie. Waarschijnlijk kloppen zijn hypotheses niet. Zo schijnt niet bloedgroep O maar A de “oudste” bloedgroep  te zijn.

Het positieve van deze voedingsmaatregelen vinden de schrijvers in de erkenning van het feit dat niet ieder mens hetzelfde is. Peter D’Adamo belooft een aanzienlijk verlies van gewicht [ een halve kilo per dag ] maar het dieet zou ook beschermen tegen een heleboel ziekten. Je mag zoveel eten als je maar wilt, maar wel alleen van de juiste voedingswaren. Voor wie is het geschikt ? De auteurs antwoorden: voor iedereen die gelooft in pseudowetenschap. En voor wie niet ? Non-believers !

Mediterraandieet

Een dieet dat inmiddels een stevig wetenschappelijk fundament heeft is het mediterraandieet. Het is gebaseerd op de zuiderse manier van leven en eten. In de mediterrane keuken wordt veel groente gegeten en maakt men overvloedig gebruik van olijfolie. Het dieet wordt unaniem beschouwd als één van de gezondste. Talrijke wetenschappelijke studies hebben uitgewezen dat mensen die in Zuid-Europese regio’s wonen minder chronische ziektes hebben en dat hartziektes veel minder voorkomen. De gunstige effecten zijn waarschijnlijk te danken aan het hoge verbruik van plantaardig voedsel, vis en olijfolie. Het is rijk aan fruit, groenten, bonen, noten en zaden, allemaal solide bronnen van antioxidanten, micronutriënten, vitamines en mineralen. De onverzadigde vetten in avocado, vis en olijfolie werken tevens ontstekingsremmend en verminderen ook het risico op kanker en cardiovasculaire problemen. Het vezelrijke mediterraandieet vertraagt bovendien de spijsvertering en voorkomt grote schommelingen in de suikerspiegel. Bij het mediterraandieet gaat het ook om een verandering van levenswijze en voedingspatronen waarbij de nadruk wordt gelegd op het trager en minder eten en meer genieten van de bereiding bij de maaltijd. Dat vertaalt zich niet alleen in een toenemende vitaliteit, maar ook in gewichtsverlies.

Wat dit laatste aspect betreft gaat het afvallen via de weg der geleidelijkheid en is het niet te vergelijken met een “crash-dieet”. Het voordeel van het mediterraandieet is dat het gewichtsverlies permanent is omdat het een nieuwe manier van eten en leven wordt die je blijft volgen. Voor wie is het geschikt ? Voor iedereen, van jong tot oud, man of vrouw. Maar ook voor de sociale eter die evenveel van de ambiance houdt: uitgebreid koken, samen met vrienden aan tafel zitten en blijven zitten. Glas mooie wijn erbij. Dus samen genieten. Voor wie is het niks ? Voor wie razend snel wil afvallen en voor degene die geen geduld heeft…..

Aanrader

Alle diëten, Kies het dieet dat bij je past is een helder een vooral eerlijk geschreven werk. De samenstellers van dit boek gaan ervan uit dat u het dieet moet vinden dat op dit moment in uw leven bij u past: uw levensstijl is immers niet dezelfde als die van uw buurvrouw of buurman die ongetwijfeld een heel andere smaakvoorkeur heeft dan u. En u leeft nu eenmaal niet zoals uw neef of tante. Er staan meer dan 100 recepten in en wie wil afvallen zal niet zijn hele leven alleen maar hetzelfde willen eten om op gewicht te blijven. Voor wie is het geschikt ? Voor artsen, diëtisten, voedingskundigen en voor iedereen die geïnteresseerd is in voeding en gezond wil leven.

Voor wie is het helemaal niks ? Voor degene die het totaal niet uit maakt wat hij eet of drinkt, als het maar lekker zoet of zout smaakt de maag vult en er leuk uit ziet. En voor het geval dat we daar op de lange duur ziek van worden ?  Dan is er de dokter om ons weer beter te maken. Toch ? Dus wie de schoen past….

 

Alle Diëten; kies het dieet dat bij u past- 2012, eerste druk, uitgave www.realitybite

Gerelateerd: Komt een man bij de dokter…
Een juist gewicht, niet altijd eenvoudig!
Atkins, de Zone, vetarm of mediterraan dieet?

 

Delen.