Mag ik meteen met de [slaapkamer]deur in huis vallen? Nee, ik ga het niet hebben over geslachtsdriftverhogende middelen. Hoewel voldoende lichaamsbeweging en goede voeding bij een gezond liefdesleven een uiterst belangrijke rol spelen. Nee, ik wil iets aan u kwijt over verminderde vruchtbaarheid. Want dat kan bij heel wat echtpaartjes met onvervulde kinderwens voor veel verdriet zorgen. Een niet goed functionerend voortplantingsvermogen bij de dames ontstaat vaak wanneer uit de eierstokken geen eicel vrijkomt of doordat de eileiders niet vrij zijn. De oorzaak kan liggen aan een organische stoornis en de aanwezigheid van cysten [polycysteus ovarium syndroom-PCOS] Het kan ook het gevolg zijn van factoren als milieuvervuiling, ernstige stralingsinvloeden [radiotherapie bij kanker] of een hormonale disbalans. Onvruchtbaarheid bij de heren kan te maken hebben met de productie van te weinig zaadcellen of teveel zaadcellen met een abnormale vorm. Soms mankeert er ook iets aan de beweeglijkheid van zaadcellen. Erfelijkheidsfactoren, oxidatieve schade, een te laag testosterongehalte en psychische problemen kunnen ook aan dit probleem ten grondslag liggen. Soms spelen stofwisselingsproblemen en onvolwaardige voeding een rol bij verminderde vruchtbaarheid bij beide seksen. En daar gaat mijn verhaal over.
Selenium een belangrijk mineraal
Dr. Klaus Schwarz, die in de 50er jaren van de vorige eeuw grote bekendheid verwierf door zijn onderzoek van mineralentekorten ontdekte dat de afname van mitochondriale activiteit in de lever het eerste teken van een seleniumtekort is. Mitochondria zijn de microscopisch kleine krachtcentrales in de cel die ons van energie voorzien. Die energiebatterijtjes zijn van vitaal belang en dienen goed beschermd te worden tegen al te overmoedige vrije radicalen. Daarbij speelt het enzym glutathion peroxidase een cruciale rol. Wat dit allemaal met uw liefdesleven te maken heeft ? Dat ga ik u nu proberen uit te leggen.
Vrije radicalen zijn in staat op verschillende manieren cellen te beschadigen. Het binnenste mitochondriale membraan bestaat uit grote hoeveelheden vet. Dat membraan is in belangrijke mate verantwoordelijk voor energieproductie. Oxideert dat vet door aanvallen van vrije radicalen, dan neemt de celfunctie af. Het is overigens geen toeval dat het membraan tevens een hoge concentratie aan vitamine E bevat om die oxidatie tegen te gaan. Ook coënzym Q10 speelt een essentiële rol bij de energieproductie in de cel. Q10 raakt ook makkelijk beschadigd door peroxides, waarbij tevens het seleniumgehalte flink daalt. Omdat Q10 een krachtige stimulans is voor het immuunsysteem, werkt het graag samen met selenium en versterkt het de werking van dit mineraal. Is er eenmaal een tekort aan selenium dan leidt dit tot verlies van bepaalde eiwitten die een belangrijke rol spelen bij de mitochondriale ademhalings-energieketen. En die is op verschillende manieren zeer kwetsbaar voor aanvallen van vrije radicalen. Optimale inname van selenium betekent dus supervoeding aan de mitochondria, en derhalve een flinke verhoging van lichaamsenergie, die weer van vitaal belang is voor een gezond seksleven. Bent u daar nog ?
Afnemende seksdrive
De afgelopen jaren zijn er rapporten verschenen die een alarmerende afname van seksuele potentie en vruchtbaarheid te zien geven. Ook bij jonge mannen. Voedingswetenschappers vermoeden dat er een verband bestaat tussen een seleniumarme bodem en afnemende vruchtbaarheid. Vooral in Nederland is de laatste decennia door moderne landbouwmethoden en milieu-invloeden het seleniumgehalte sterk gedaald. Het gehalte in de Nederlandse voeding behoort dan ook tot de laagste van de wereld: 37 microgram per dag. Als iemand daarom lange tijd verschraalde voeding eet zal uiteindelijk een matig tot flink tekort aan de meest essentiële vitaminen en mineralen het resultaat zijn. Van een gezonde libido is dan ook geen sprake meer. Een poging te ontsnappen aan de seksuele avances van uw partner door elke avond voor de televisie in een rechtvaardige slaap weg te zakken of hoofdpijn voor te wenden zijn natuurlijk mogelijkheden. Maar de kinderkamer wordt er niet meegevuld. Momenteel is de relatie tussen tekorten aan selenium en vitamine E en een stagnerend voortplantingsmechanisme dan ook een onderwerp van voortdurende research.
Dr. W. Hartley kwam al in 1960 met onderzoekresultaten die aantoonden dat seleniumsuppletie bij dieren zoals schapen een flinke versterking liet zien van hun voortplantingsvermogen.
In 1967 volgde een onderzoek van dr. S. Gunn waarbij hij bewees dat selenium een krachtige bescherming biedt tegen schade aan de teelballen door cadmium, een giftig metaal dat ons milieu verziekt.
Verder onderzoek liet zien dat mannetjesdieren die een extreem laag seleniumgehalte hebben onvruchtbaar zijn. Ze produceren minder zaadcellen waarbij ook de beweeglijkheid laag is en de flagellum [zweepstaart voor de voortbeweging] makkelijk afbreekt waardoor het bevruchtingsproces uiterst moeizaam verloopt. Zaadcellen beschikken normaal gesproken over veel selenium. Bij geslachtsgemeenschap verliest de man dan ook flinke hoeveelheden. Ook de vrouwelijke voortplantingsorganen bevatten selenium, maar in iets kleinere hoeveelheden. Alles bij elkaar opgeteld en afgetrokken blijkt selenium:
- essentieël voor de voortplanting
- noodzakelijk voor de energieproductie in de mitochondria en gebrek aan energie betekent verlies van libido
- in flinke hoeveelheden deel uit te maken van gezonde zaadcellen
- bij een matig tot ernstig tekort verantwoordelijk is voor een lagere zaadproductie en mindere beweeglijkheid van de zaadcellen
Verdere maatregelen
Mannen die graag vader willen worden kunnen denken aan:
- Voldoende lichaamsbeweging die voor een algehele betere doorbloeding in de geslachtsdelen zorgt. Extreme duursporten, zoals marathonlopen of wielrennen zijn daarbij echter uitgesloten, want die verhogen de lichaamstemperatuur tot vaak 39 graden. Dat is slecht voor de altijd koel te blijven testes, die niet voor niets buiten het lichaam hangen om hun temperatuur 2 graden lager te houden dan de centrale lichaamstemperatuur. Onvruchtbaarheid bij in de buik gelegen testes, zelfs 1-zijdig of bij 1-zijdig slechte bloedafvoer [spatader van de balzak !] wordt dan ook regelmatig gezien. Keep them cool is de boodschap ! Dus ook geen saunabezoek of hete douches/baden. Lauw water is meer dan genoeg. Wielrennen is trouwens ook slecht voor de prostaat door de enorme druk van het zadel.
- Geen knellende [onder]kleding dragen, hoe leuk en trendy die ook mag zijn. Afknellen van de bloedtoevoer naar de edele delen is de dood in de pot.
- Alcohol: 1-2 glaasjes rode wijn van goede kwaliteit mogen. Bier is een absolute bedreiging voor de spermaproductie vanwege de in mout en hop voorkomende fyto-oestrogenen. [zie de dikke buiken en borsten van reguliere bierdrinkers] Het daaruit volgend proces van vervetting is niet alleen slecht voor het sperma, maar ook voor de libido. In lichaamsvet wordt testosteron omgezet in oestrogenen en dat is rampzalig voor de spermatogenese.
- Stoppen met roken is noodzakelijk. Nicotine vernauwt de bloedvaten en de meeste branden ontstaan in slaapkamers….
- Matigheid met het gebruik van koffie is ook gewenst. Teveel koffie gaat ten koste van de B-vitamines en magnesium in uw lichaam.
- Voldoende meervoudige onverzadigde vetzuren gebruiken. Eet 2-3 x per week vette vis en geen of weinig vlees en maak een royaal gebruik van olijfolie.
- Aziatisch eten met sojaproducten, zoals tofu voorlopig vermijden. Ze bevatten hoge gehalten aan fyto-oestrogenen en dat is niet bevorderlijk bij onvoldoende functionerende teelballen.
Verder kunnen o.a. de volgende orthomoleculaire supplementen helpen:
- Acetyl-l-Carnitine- verhoogt de kwaliteit en mobiliteit van zaadcellen
- Vitamine C en E – bevorderen de activiteit van zaadcellen
- Zinkcitraat – bevordert de beweeglijkheid van zaadcellen
- Selenium – over de noodzaak daarvan hoef ik weinig meer te vertellen.
Waarbij ik nog aanteken dat Coenzym Q10 – zie boven – Vitamine B12 en Panax Ginseng-extract ook zeer waardevol kunnen zijn als het gaat om de productieverhoging ,concentratie en beweeglijkheid van zaadcellen.
Mothercare
Voor de aspirant-moeders geldt evenals voor de aanstaande pa’s dat biologisch geteeld voedsel, waarin veel minder chemicaliën zoals pesticiden schuilgaan, de voorkeur verdient. Ook het matig gebruik van koffie en dierlijke vetten is voor a.s. moeders een aanrader. Alcohol dient liefst helemaal gemeden te worden. Draag geen knellende kleding, het verhindert een normale bloedtoevoer naar de vitale plaatsen in uw lichaam. Skinny jeans staan misschien sexy, maar als u toch al niet zo vruchtbaar bent wordt de kans op het krijgen van kinderen wel kleiner. Pas ook op voor voedingsmiddelen met veel conserveringsmiddelen en/of transvetzuren.
Voedingssupplementen die een zetje in de richting van het moederschap kunnen geven zijn:
- Vitamine C – onvruchtbare vrouwen hebben vaak een tekort
- IJzer [gecheleerd] – kan de ovulatie reguleren en daarmee onvruchtbaarheid verminderen.
- Vitamine B12 [ in combinatie met foliumzuur] – een tekort kan namelijk onvruchtbaarheid veroorzaken.
- N-acetylcysteïne – stimuleert de ovulatie als er sprake is van PCOS –zie boven in de inleiding
Voor zowel dames als heren geldt dat een goede basissuppletie in de vorm van een hoogwaardig orthomoleculair multivitaminepreparaat absoluut noodzakelijk is om eventuele voedingstekorten aan te vullen. Tenslotte nog dit: bij verminderde onvruchtbaarheid is zelf dokteren niet aan te bevelen. Een consult bij een terzake kundig arts is altijd verstandig.
Tot slot: voedingskundigen, noch artsen kunnen u bij uw pogingen tot gezinsuitbreiding 100 % succes beloven, maar mocht de ooievaar u op een gezegende dag het zo vurig verlangde bezoekje brengen, dan stel ik een mooie geboortekaart zeker op prijs !
Gerelateerd: Lood om oud ijzer
Voedingsstoffen verbeteren mannelijke vruchtbaarheid
Referenties:
Dr. Richard Passwater – Selenium as Food and Medicine, 1980, Connecticut, U.S.A.
SOE- Orthomoleculair Vademecum, 2010
Delen.