U, ik en wei

Ha, ik weet wat u dacht. Een taalkundige blunder van hier tot Tokio. Wei ? Fout ! Moet zijn “wij”, de eerste persoon meervoud. Thuis horend in het rijtje naamvallen “ik, jij, hij, wij, jullie, zij.” Maar ik moet u teleurstellen. Het gaat echt om “wei” en niet om “wij”, en dan bedoel ik niet de plek waar de koe zich gewoonlijk ophoudt – hoewel dat er veel mee te maken heeft – maar het zuivelproduct.  Wei is de vloeistof die bij de kaasbereiding ontstaat door het stremmen van de melk na toevoeging van stremsel. De vaste bestanddelen, de wrongel, blijven over nadat de wei is afgetapt. De vloeistof heeft een geelgroene kleur en smaakt licht zuur.

Waardevolle bestanddelen

Wei bevat B-vitamines, eiwit, melksuiker en mineralen en weinig vet. De samenstelling hangt af van de herkomst van de melk. Wei afkomstig van de biologische boer is uiteraard van beduidend betere kwaliteit dan het gewone product. De eiwitfractie in wei is rijk aan lactoferrine, betalactoglobuline, alfalactalalbumine, glycomacropeptide, runderalbumine en immunoglobulines. Het is arm aan caseïnes omdat deze categorie melkeiwitten in de wrongel achterblijft. Wei heeft de hoogste biologische waarde van alle beschikbare proteïnes, en wanneer die verder geconcentreerd wordt neemt die waarde nog toe. Dat komt doordat wei-eiwitten uitzonderlijk rijk zijn aan vertakte aminozuren, zoals valine, leucine en isoleucine. Belangrijke substanties als het gaat om de bevordering van gezond zenuwweefsel en de groei en reparatie van spieren

Toepassingen

Pure melkwei is in de natuurgeneeskunde een veelvuldig toegepast product. De bekende Zwitserse heilpraktiker Alfred Vogel was een enthousiast promotor van wei bij een verstoorde darmflora, spijsverteringsstoornissen, en huidaandoeningen.

De uit wei geïsoleerde eiwitten worden met name door sporters gebruikt als eiwitbron en als bron van essentiële aminozuren, maar ook wordt wei-eiwit in de klinische praktijk ingezet. In de farmaceutische industrie wordt het o.a. gebruikt als bestanddeel van inhalers. Hoewel er pas in de jaren 1980-90 wetenschappelijk licht is geworpen op de heilzame werking van weiproteïne, is dit zuivelproduct sinds Hippocrates, de grondlegger van de moderne geneeskunde, altijd zeer gewaardeerd. Florence, de stad met een rijke historie ook op medische gebied, had ooit een gevleugeld woord: “Als je een gezond en actief leven wilt leiden, drink dan wei”  en  “Breng je je kinderen groot met wei, dan gaat de dokter failliet”. Zoals u ziet is overdrijving ook de Italiaan niet vreemd, maar als wij recente studies mogen geloven- en er is geen reden dat niet te doen- dan zou weiproteïneconcentraat weleens een onverwacht positieve werking bij kanker kunnen hebben.

Aanvullend onderzoek

Dieren die werden blootgesteld aan kankerverwekkende chemicaliën, kregen weiproteïneconcentraat om te zien welk effect dit had. In eerste instantie werden ratten gevoerd met verschillende soorten eiwitten. Daarna kwamen ze in aanraking met de sterk kankerverwekkende stof dimethylhydrazine. De dieren die in hun voedsel uitsluitend weiproteïneconcentraat kregen, hadden minder en kleinere tumoren. De conclusie van de onderzoekers was dan ook dat weiproteïne een aanzienlijke bescherming bood in vergelijking met andere eiwitten, zoals uit vlees. Een ander in-vivo uitgevoerd kankeronderzoek liet zien dat weiproteïne zelfs in een lage concentratie in staat was om de groei van borstkankercellen af te remmen  Een derde klinische studie gaf een duidelijke tumor-regressie te zien bij een aantal patiënten die dagelijks 30 gram weiproteïneconcentraat kregen

Glutathion

Glutathion is een essentiële wateroplosbare antioxidant die cellen beschermt en in staat is het lichaam te ontdoen van schadelijke stoffen, zoals peroxides, zware metalen, kankerverwekkende stoffen en andere giftige substanties. Nieuwe onderzoeken hebben tot bijzondere conclusies geleid m.b.t. de relatie weiproteïneconcentraat, kankercellen en glutathion. Wei blijkt namelijk in staat te zijn kwaadaardige cellen selectief te ontdoen van hun gehalte aan glutathion, waardoor ze gevoeliger worden voor behandelingen met bestraling en chemotherapie. Kankercellen en gezonde cellen reageren door hun glutathionstatus verschillend op voedingsstoffen en medicijnen.. Opmerkelijk is het feit dat de concentratie glutathion in tumorcellen hoger is dan in gezonde cellen die het tumorweefsel omringen. Wetenschappers vermoeden dat het verschil in glutathionconcentratie van kankercellen en normale cellen een sleutelfactor is als het gaat om gevoeligheid/ongevoeligheid voor behandeling met chemotherapeutica. De onderzoekers formuleerden het zo:

“De hoeveelheid glutathion in kankercellen zou wel eens bepalend kunnen zijn voor wel of geen succesvolle bestraling of chemotherapie en een criterium in de keuze van de bestralingdosis en de hoeveelheid  aan te wenden chemotherapeutica. Het is bekend dat een snelle synthese van glutathion in tumorcellen in verband staat met een verhoogde celproliferatie. Verlaging van glutathion in tumoren in vivo vermindert de snelheid van de celproliferatie en remt tumorgroei af ”

Maar het probleem is : hoe kun je nu de glutathion in tumorcellen in voldoende mate verlagen zonder de omliggende gezonde cellen in gevaar te brengen en de conditie van de patiënt niet verder verslechteren. Glutathion is immers een belangrijke antioxidant die cellen beschermt tegen aanvallen van binnenuit en van buitenaf ? Nodig is een substantie die selectief de kankercellen van hun glutathion berooft en tegelijkertijd het gehalte glutathion in de normale cellen ongemoeid laat, of nog mooier: doet toenemen. En dat is precies wat weiproteïne blijkt te doen. Recente onderzoeksresultaten laten zien dat wei kankercellen van hun glutathion ontdoet, hun groei remt, maar het gehalte glutathion in gezonde cellen doet stijgen. Die effecten werden echter niet waargenomen als andere proteïnes werden gebruikt. De onderzoekers concluderen tenslotte:

“Weiproteïneconcentraat heeft dus feitelijk twee gezichten: enerzijds zorgt het door verlaging van het glutathiongehalte dat kankercellen gevoelig worden voor behandelingen als chemotherapie en bestraling, anderzijds beschermt het gezond weefsel tegen de schadelijke bijwerking van chemotherapie.”

Hoe dit precies werkt is nog niet helemaal duidelijk, maar waarschijnlijk vindt er een reactie plaats in het terugkoppelingsmechanisme en de regulering van glutathion in de kankercellen.  En daar sta je nou helemaal niet bij stil als je zo’n rustig herkauwende wei producerende koe in de wei ziet staan !

Welke wei? 

Er zijn diverse soorten melkwei in doorgaans grote bussen verkrijgbaar. Concentraat is de goedkoopste, minst bewerkte wei en voor mensen die melk goed kunnen verdragen ook de beste soort mits het proteïnegehalte rond de 80% ligt. Het bevat nog de meeste bioactieve stoffen. Er zijn ook sterker gefilterde isolaten. Deze bevatten veel minder of helemaal geen lactose en zijn dus beter geschikt voor mensen met lactoseintolerantie.  De derde soort is hydrolysaat. Hierbij hebben de proteïnes al een verteringsproces ondergaan. Mensen die darmklachten of allergische reacties krijgen van de andere soorten melkwei  kunnen deze soort soms wel goed verdragen. Tot slot: kankerpatiënten doen er goed aan het eventuele gebruik van een weiproduct eerst met hun behandelaar te overleggen. Het beste advies op dit terrein krijgt u van artsen die gespecialiseerd zijn in de niet-toxische-tumortherapie [NTTT].

Bronnen:
Bounous G.; Anticancer Res. 2000 Nov-Dec;20(6C):4785-92.
Rijin Xiao, c.s.; Mol Cancer. 2005; 4: 1.Published online 2005 January 11
Mcintosh G.H.,et al.,Journal of Nutrition, 1995
Baruchel S. en Valu G., Anti Cancer Research, 1996
Kennedy R.S., Konok G.P., Bounous G., Baruchel S., Lee T.D., Anti Cancer Research, 1995