A star is born

Hartfalen

En dan heb ik het niet over sterren uit de gelijknamige muziekfilm uit 1937 met remakes uit 1954 en 1976, maar over een nieuwe ster aan het orthomoleculaire firmament d-ribose genaamd, een amino-suiker die vooral werkzaam is bij hartproblemen. En hoewel deze ster inmiddels helder schijnt moet ik toegeven dat ik er nog nooit van had gehoord. Tot ik onlangs het boek Reverse Heart Disease Now van de cardiologen Sinatra en Roberts in handen kreeg. In hun beschrijving van dit wonderlijke stofje met vermelding van diverse casussen van personen met ernstig hartfalen ben ik bijzonder geïnteresseerd geraakt, en ik geef u dan ook graag een resumé van hun bevindingen.

D-ribose is onderdeel van adenosinetrifosfaat [ATP], een substantie die de lichaamscellen gebruiken voor de energieopwekking. Het is in staat om in snel tempo zieke harten op te peppen. Elke cel in het menselijk lichaam maakt, afhankelijk van zijn plaats en functie, in geringe mate een hoeveelheid van deze suikermolecuul. De lever, de bijnieren en het vetweefsel produceren het meest – genoeg om als leveranciers van hormonen en vetzuren te dienen. Andere organen en weefsels bevatten veel minder d-ribose.

Vitale substantie
Rood vlees, vooral kalfsvlees bevat de hoogste concentraties, maar weer te weinig om in die vorm hartproblemen te bestrijden. Het hart, de spieren, de hersenen en het zenuwstelsel maken net genoeg d-ribose voor hun dagelijkse taken, tenminste als hun cellen niet overbelast zijn. Helaas missen cellen de machinerie om bij een plotseling gebrek aan bloed [zuurstof] zoals bij een hartinfarct of ischemische beroerte snel d-ribose aan te maken. En als een gebrekkige toevoer van zuurstofrijk bloed naar de hartcellen een chronisch probleem wordt, is het hartweefsel onvoldoende in staat d-ribose te produceren en daalt het lichaamsgehalte pijlsnel. D-ribose is de enige door het lichaam gebruikte substantie die verminderde ATP voorraden aan kan vullen, en het hart nieuwe energie geven. Wordt de bloedtoevoer naar het hart plotseling gestremd [ischemie] dan is het verlies aan ATP soms wel tot 50%. Als de blokkade is opgeheven en het zuurstofniveau in het weefsel hersteld, kan het wel 10 dagen duren voordat de cellen over voldoende energie beschikken om de pompfunctie te normaliseren. Bij dieren wier hart onvoldoende bloed, dus zuurstof kreeg, werd waargenomen dat de toediening van extra d-ribose er voor kan zorgen dat in ongeveer 2 dagen de diastolische functie is hersteld. Als hartpatiënten d-ribose kregen namen de symptomen zoals benauwdheid op de borst duidelijk af ; duur en intensiteit van de cardio-trainingen namen bij deze mensen significant toe.

Er zijn een aantal factoren waarbij het gebruik van d-ribose aan te bevelen is. Leeftijd is daar een van. Volgens de cardiologen Sinatra en Roberts vertonen 20 tot 25% van zowel vrouwen als mannen boven de 45 jaar tekenen van diastolische cardiale disfunctie en lopen zij om die reden later een risico op hartfalen. Dat geldt ook voor mensen met hoge bloeddruk, statinegebruikers en vrouwen met mitraalklep prolaps [ een hartklepprobleem]. Voor deze patiënten is d-ribose aangewezen om het hart nieuwe energie te geven en de pompfunctie te herstellen.

Energiebom

Mitochondriën zijn ovale of bolvormige structuren in de cel die van grote betekenis zijn voor de celstofwisseling, omdat hierin de verbrandingsprocessen plaatsvinden waarbij de energierijke verbinding ATP wordt gevormd. Maar als we ouder worden neemt hun activiteit langzaam af. Zelfs bij kleine stofwisselingsproblemen zullen cellen minder energie leveren en raken we sneller vermoeid. De “oude dag” dient zich aan. Hartpatiënten die z.g. inotrope medicijnen gebruiken zijn ook kandidaten voor d-ribose.

Inotrope medicijnen hebben tot doel de sterkte van de spiercontracties in het hart te beïnvloeden, waardoor het sneller slaat. Maar een dergelijke medicatie legt wel een extra druk op het hart om lichaamsenergie te produceren. Langdurige behandeling met deze geneesmiddelen doet een aanslag op de energiereserves van de hartcellen en zal het op den duur uitputten. Patiënten met hartfalen, chronische kransslagaderproblemen of cardiomyopathie doen er goed aan d-ribose in hun voedingspakket op te nemen om de bij-effecten van inotrope medicijnen zoals digoxine tegen te gaan. Onderzoek laat zien dat het gebruik van d-ribose als supplement het verlies van celenergie tegengaat, zonder dat dit de werking van digoxine negatief beïnvloedt. Hartpatiënten met kransslagaderproblemen verkeren vaak in een chronische staat van vermoeidheid. Zonder extra toevoer van energie zal hun situatie verergeren en uiteindelijk leiden tot chronisch hartfalen. Het gebruik van d-ribose kan ook daarbij goede diensten bewijzen.

Chronische vermoeidheid

Fibromyalgiepatiënten lijden dikwijls aan chronische vermoeidheid, spierpijn en stijfheid ten gevolge van een gebrek aan celenergie. Wetenschappers hebben ontdekt dat patiënten met het chronisch vermoeidheidssyndroom [CVS] een ontregeld ATP celmetabolisme hebben. Het gebruik van d-ribose zou volgens hen ook bij deze personen zinvol kunnen zijn. Anders dan bij vitaminen, mineralen en spoorelementen kunnen we bij d-ribose niet spreken in termen van een absoluut tekort in lichaamsweefsels. Van tekorten aan dergelijke nutriënten spreekt men als lichaamgehaltes minder zijn dan met de dagelijkse aanbevolen hoeveelheden kan worden bereikt. Maar bij d-ribose ligt dat anders omdat deze vitale substantie niet in vrije vorm in cellen kan worden opgeslagen. Cellen produceren pas d-ribose als reactie op een bepaalde specifieke behoefte. En daar ontstaat juist het probleem, want het maken van d-ribose is een moeizaam en tijdrovend proces voor vrijwel alle lichaamscellen.

Terugblik

Tot 1944 ging men er vanuit dat d-ribose in eerste instantie een onbelangrijk onderdeel was van DNA en RNA. Maar een hele serie onderzoeken die hun hoogtepunt vonden in 1957 liet zien dat deze eenvoudige suikermolecuul de rol van intermediair speelt bij een belangrijke stofwisselingsreactie, de z.g. pentose-fosfaatroute. Deze fysiologische reactie speelt een centrale rol bij de opbouw van energie en de productie van genetisch materiaal en voorziet in substanties die door bepaalde weefsels worden gebruikt om vetzuren en hormonen te maken. De relatie tussen d-ribose en een gezonde hartfunctie werd ontdekt door de Duitse fysioloog Heinz-Gerd Zimmer van de Universiteit van München. In 1973 publiceerde hij de resultaten van een onderzoek dat aangaf dat harten na een infarct veel sneller herstelden met d-ribose, dan zonder. Vijf jaar later toonde hij hetzelfde effect aan bij het verschijnsel van vermoeide spieren. Tevens liet hij zien dat bij gelijktijdige toediening van d-ribose de dosering van inotrope medicijnen kan worden verlaagd. Als gevolg van de research van Zimmer en collega’s volgden een hele serie onderzoeken bij mensen, ratten, konijnen, cavia’s, honden en zelfs kalkoenen, allen met dezelfde positieve resultaten. Het gebruik van d-ribose betekende een significante toename van het energie-niveau bij ischemische, hypoxische en cardiomyopathische harten. En d-ribose heeft geen negatief effect op de werking van reguliere hartmedicijnen. Integendeel, d-ribose versterkt die juist.

Verder onderzoek

D-ribose, de nieuwe ster aan de orthomoleculaire hemel lijkt steeds duidelijker te gaan schijnen. Uitkomsten van recente studies laten zien dat deze nutriënt van vitaal belang is als het gaat om het herstel van energie bij vermoeide en zieke harten. Een klinisch onderzoek van de Zimmer-groep in 1992 toonde aan dat personen met gevorderde stabiele kransslagaderproblemen hun uithoudingsvermogen tijdens oefeningen door het gebruik van d-ribose significant konden vergroten. Sindsdien is de belangstelling voor dit stofje sterk toegenomen bij behandelingen van hartfalen, neuromusculaire ziekten, herstel na een hartoperatie en beheersing van vrije radicalen in zuurstofarme lichaamsweefsels. Als het gaat om de verbetering van de levenskwaliteit bij hartpatiënten kan D-ribose dus een belangrijke rol spelen.

Het onderzoek gaat verder, zowel op nationaal als internationaal niveau. Maar helaas….ondanks de stevige wetenschappelijke basis voor de werking van d-ribose is de reguliere medische wetenschap nauwelijks op de hoogte van de positieve eigenschappen van deze interessante substantie. In de wachtkamer van de cardioloog blijft het wat dit betreft oorverdovend stil. Maar zoals Dr. Sinatra en Dr. Roberts opmerken:

“We lucky ones who are familiar with it have the wonderful gratification of seeing it help our patients on a regular basis”

Het was mij dan ook een genoegen het geluk van deze progressieve hartspecialisten met u te delen. Daarbij teken ik wel aan dat als u hartpatiënt bent, deze en andere orthomoleculaire middelen ALTIJD in overleg met uw behandelend geneesheer moeten worden gebruikt.

Bron: Reverse heart disease now – Dr. Stephen Sinatra en Dr. James C. Roberts, New Jersey, U.S.A. 2007