Omega-3 vetzuren en depressiviteit

Uit diverse studies komt naar voren dat mensen die lijden aan depressies lage gehaltes van de vetzuren uit vis (EPA en DHA) in hun bloed en celmembranen hebben. Dit bleek o.a. uit de Rotterdam Studie. Men vergeleek 264 personen van 60 jaar en ouder die leden aan depressies met 461 mensen zonder symptomen van depressiviteit.Voor mensen waarbij geen artherosclerose (aderverkalking) was vastgesteld en geen verhoogde C-reactive proteïne, gold dat depressieve personen een hoger gehalte omega-6 vetzuren (linolzuur en arachidonzuur) t.o.v. omega-3 vetzuren (EPA,DHA en alfa linoleenzuur) hadden dan niet depressieve personen en lagere gehaltes omega-3 vetzuren. Bij mensen met aderverkalking bestond dit verband niet. Ook de niet-depressieven met dichtslibbende aderen hadden relatief lage omega-3 en hoge omega-6 vetzuren. Hieruit concluderen de onderzoekers dat het verband dat bestaat tussen lage gehaltes omega-3 vetzuren en depressies niet veroorzaakt wordt doordat zij vaker lijden aan atherosclerose en andere ontstekingsziektes maar door een direct effect op het humeur van de vetzuren uit vis. (Am J Clinical Nutrition, 2003)

In een ander onderzoek werd het effect van hoge doses visoliecapsules op zwaar depressieve patiënten bestudeerd. In dit dubbelblind placebogecontroleerd onderzoek kregen de proefpersonen, naast de gebruikelijke therapie, 9,6 gram omega-3 vetzuren per dag of placebo’s. Na acht weken bleken degenen die de visolie hadden gekregen zich mentaal veel beter te voelen dan de andere patiënten. (Eur Neuropsychopharmacol. 2003 Aug;13(4):267-71.)

70 langdurig depressieve personen, die al medicijnen (antidepressiva) gebruikten, deden mee aan een Engelse studie waarbij verschillende doses van het omega-3 vetzuur EPA (eicosapentaeenzuur) werd gegeven. Vier onderzoeksgroepen ontvingen gedurende 12 weken respectievelijk 1 gram, 2 gram of 4 gram EPA per dag, dan wel een placebo (nepmiddel). De groep die 1 gram EPA per dag had gekregen deed het duidelijk het beste. Volgens de Hamilton Depression Rating Scale, (een puntensysteem dat aan de hand van een vragenlijst de ernst van een depressie tracht te meten), trad bij 53% van de personen die 1 gram EPA per dag gebruikten minimaal een halvering van de ernst van de klachten op. Bij de placebogroep was dit 29%. (Arch Gen Psychiatry, 2002) Bij dit onderzoek werd gebruik gemaakt van een speciaal bewerkt soort EPA: ethyl-EPA, die in het lichaam van sommige personen wellicht beter wordt opgenomen dan de gewone onbewerkte vorm van dit in vis en visoliepreparaten aanwezige vetzuur. Dat kan van invloed zijn op de dosering.

In een ander (Amerikaans) onderzoek kregen 36 ernstig depressieve personen, (verdeeld in twee groepen) per dag 2 gram DHA (docosahexaeenzuur, een omega-3 vetzuur uit vis) of placebo’s. 28% van de mensen in de DHA groep voelden zich na zes weken mentaal in een beter vel steken . Dit was 24% bij de proefpersonen uit de andere onderzoeksgroep. In dit onderzoek werd dus geen noemenswaardig effect van DHA op het humeur gemeten . (Am J Psychiatry 160:996-998, May 2003)

Een onderzoek uit 2008  liet zien dat het vetzuur EPA in combinatie met antidepressiva kan worden gebruikt en dat dit de effectiviteit zou kunnen vergroten. De 60 proefpersonen hadden bij aanvang een score van minstens 15 op bovengenoemde Hamilton Depression Scale. Zij werden in drie groepen verdeeld. Eén groep kreeg 1000mg EPA per dag, de tweede groep 20mg fluoxetine (Prozac) en groep drie beiden. Het percentage mensen  dat op de test na acht weken een 50% lagere score maakte – dwz bij wie de depressie grotendeels verdwenen was – bedroeg 56% in de Epagroep, 50% in de fluoxetinegroep en 81% in de groep patiënten die beiden gekregen hadden.  (bron)

Uit de testresultaten van bovenstaande onderzoeken lijkt ons de conclusie gerechtvaardigd dat een tekort aan omega-3 vetzuren een negatief effect kan hebben op de mentale gezondheid en dat extra inname van deze vetzuren bij depressiviteit het humeur positief kan beïnvloeden waarbij het vetzuur EPA de beste perspectieven biedt. Een meta-analyse van 10 studies kwam tot soortgelijke conclusies. (J Clin Psychiatry. 2007 Jul;68(7):1056-61)