Vitamine C vermindert laaggradige ontstekingen

Chronische ontstekingsprocessen in het lichaam zijn een belangrijke oorzaak van veel aandoeningen die bij het ouder worden steeds meer voorkomen. Niet alleen reumatische aandoeningen,  COPD en chronische darmaandoeningen worden gekenmerkt door deze ontstekingsprocessen maar ook o.a. atherosclerose en de daarmee gepaard gaande cardiovasculaire aandoeningen. Van de diverse ontstekingsstoffen die meetbaar zijn in het bloed is het hs CRP gehalte¹ veel onderzocht in relatie tot het risico op een hartaanval of beroerte. Bij gehaltes onder 1 mg/L is er geen sprake van een laaggradige ontsteking  en is er een laag risico op een cardiovasculaire aandoening. Een hs CRP gehalte van tussen de  3 mg/L en de 10 mg/L gaat gepaard met een duidelijk verhoogd risico.  De combinatie met een hoog totaal cholesterol en laag hdl cholesterolgehalte heeft een nog sterkere voorspellende waarde.

Er wordt veel onderzoek gedaan naar en gespeculeerd over de oorzaken van deze laaggradige ontstekingsprocessen. Overgewicht, stress, te weinig lichaamsbeweging, tekorten aan bepaalde vitamines en mineralen,  een hoge inname van suiker, allergieën, een verstoorde darmflora en een overmaat aan omega-6 vetzuren worden als mogelijke boosdoeners gezien. Uit enkele onderzoeken blijkt dat een tekort aan vitamine C wel eens een tot dusver onderbelichte risicofactor is.

In Gaza stad werd een onderzoek uitgevoerd met 64 mensen met overgewicht die tevens leden aan hoge bloeddruk of diabetes. Er was dus sprake van het metabool syndroom. Ook was er bij allen een duidelijk verhoogd hs CRP gehalte – minimaal 6 mg/L – gemeten. De helft kreeg 2 x daags 500 mg vitamine C en de anderen vormden de controlegroep. Vooraf en na 8 weken werden de volgende zaken gemeten: C-reactive proteine (hs-CRP), interleukine 6 (IL-6 ook een ontstekingseiwit ), nuchter glucose, triglyceride en totaalcholesterol. In de vitamine C groep verbeterden het CRP gehalte – ongeveer een halvering – en daalden het IL-6, het nuchter glucosegehalte en het triglyceridegehalte. In de controlegroep verbeterden vermoedelijk door de begeleiding die de mensen kregen het nuchter glucosegehalte en het triglyceridegehalte. Aangetekend moet worden dat deze patiënten in vergelijking met soortgelijke patiënten in Nederland minder medicatie kregen. Niemand gebruikte statines, die ook het CRP gehalte kunnen verlagen, en het gemiddelde nuchtere bloedsuikergehalte was bij aanvang iets boven 10 mmol/L. Dit daalde in de vitamine C groep naar 7 mmol/L en in de controlegroep naar 8,9 mmol/L.

Ook in de VS is onderzoek uigevoerd naar het effect van een dagelijkse dosis vitamine C van 1000 mg. Dit onderzoek werd uitgevoerd onder 396 gezonde niet-rokers, die bovendien gemiddeld een stuk jonger waren dan de deelnemers van het Palestijnse onderzoek. Gemiddeld had de vitamine C dan ook geen effect maar als alleen de personen met vooraf een licht verhoogd CRP gehalte in beschouwing genomen werden dan was er wel duidelijk sprake van een verbetering. T.o.v. de placebogroep was de daling bij mensen met een CRP gehalte > 1mg/L gemiddeld 25%. In ditzelfde onderzoek had extra vitamine E geen noemenswaardig meetbaar effect.
In dit onderzoek bleek dat het CRP gehalte gerelateerd was aan het lichaamsgewicht.

Aldus kan vitamine C een bijdrage leveren aan de bescherming tegen cardiovasculaire aandoeningen. Eerder hebben we gezien dat deze vitamine bij diabetes, atherosclerose en hartfalen de werking van de bloedvaten kan verbeteren en dat vitamine C hoge bloeddruk enigermate kan verlagen.

1) C reactieve proteïne, een acute fase eiwit. De hs staat voor de meetmethode die relatief lage gehaltes meet. Gehaltes van boven 10 mg/L worden gemeten bij bijvoorbeeld virusinfecties (10 mg- 40 mg) en bacterieinfecties (circa 100 mg/L) . Bij gehaltes tussen 1 en 10 mg/L is er sprake van de laaggradige ontstekingen waarover het hier gaat. Deze worden gemeten met een high sensitive (hs) CRP meting.

Effect of vitamin C on inflammation and metabolic markers in hypertensive and/or diabetic obese adults: a randomized controlled trial
Mohammed S Ellulu, c.s. Drug Des Devel Ther. 2015; 9: 3405–3412.
Vitamin C treatment reduces elevated C-reactive protein
Gladys Block, c.s. Free Radic Biol Med. 2009 Jan 1; 46(1): 70–77.

Gerelateerd: Antioxidant-supplementen goed voor bloedvaten en suikermetabolisme