In 1581 schrijft de Antwerpse botanicus Matthias de Lobel een volumineus kruidenboek waarin over de waterkers –Nasturtium officinale– wordt geschreven als middel tegen “heete geswellen, sciatica [=ischias], luie maag, aangesichtsvlecken ende hooftschilfers”. Een nog grondiger studie over waterkers vindt men in 1618 in het lijvige werk van de Mechelse botanicus Dodooneus: “het doet de pisse rijzen ende gemackelijk doorstroomen, is tegen de pijn van het hooft ende is bequaam om de bijslaaplust te vermeerderen of te doen komen” De grondlegger van de moderne geneeskunde, Hippocrates, liet in 400 voor Christus een kliniek bouwen in de buurt van waterbronnen op het eiland Kos, waarin intensief waterkers werd gekweekt ter genezing van diverse long- en bloedziekten.
Wat is waterkers ?
Waterkers behoort tot de koolfamilie, ook wel de kruisbloemigen genoemd naar de vorm van de bloemen. Tot deze familie behoren alle koolsoorten, broccoli, spruitjes maar ook scherp smakende gewassen als mosterd en mierikswortel. De scherpe smaak wordt veroorzaakt door bijzondere voedingssubstanties, die uitzonderlijke gezondheid bevorderende eigenschappen hebben. De planten met de meest gunstige werking zijn waterkers, broccoli en spruitjes. Vanaf de zeventiende eeuw beschrijven talrijke auteurs de gunstige werking van dit geneeskruid. De laatste twintig jaar trekt het plantje meer en meer de aandacht van belangrijke wetenschappelijke instituten. Vooral de regulerende werking op de ontgifting en de beschermende werking bij celziekten, zoals kanker maken deel uit van hun onderzoek.
Glucosinolaten en isothiocyanaten
Behalve de klassieke basiscomponenten van groenten zoals suiker, eiwitten en zetmeel vindt men in waterkers ook het hele gamma aan vitaminen, mineralen en enkele aminozuren zoals arginine, asparagine, leucine en glutamine. Ook zijn er derivaten van cafeïnezuur en kleine hoeveelheden salicylzuur in waterkers te vinden. Daarnaast bevat waterkers en broccoli belangrijke zwavelhoudende verbindingen, de z.g. glucosinolaten. Die worden bij het kauwen omgezet in een groep scherp smakende stoffen, de isothiacynaten.
Preventie van kanker en metastasen
Door inwerking van het enzym myrosinase, dat ten dele plaatsvindt door darmbacteriën, worden uit glucosinolaten vier belangrijke stoffen gevormd: 75% PEITC (fenylethylisothiocyanaat),16% MSHITC (methylsulfinyl-heptyl-isothiocyanaat) 9 % MSOITC (8- methylsulfinyloctylisothiocyanaat) en enkele indolen. Deze vier stoffen werken op vier manieren synergetisch, dat wil zeggen versterken elkaars werking:
a. ze stimuleren de uitscheiding van carcinogene stoffen via de urine onder andere door binding aan glutathion
b. ze remmen de werking van nieuwe carcinogenen uit lichaamsvreemde stoffen en uit vrije radicalen
c. ze stimuleren de noodzakelijke zelfdoding van verstoorde cellen of kankercellen [apoptose]
d. ze remmen de deling van kankercellen als die nog niet door apoptose gedood zijn.
Waterkers beschermt DNA
DNA is het materiaal waaruit onze genen worden opgebouwd. Allerlei factoren zoals milieu en roken kunnen het DNA beschadigen en leiden tot kanker. Research laat zien dat het eten van groenten van de familie van de waterkers leidt tot een verminderd risico voor verschillende kankers.
Recent onderzoek, verschenen in het gezaghebbende tijdschrift The American Journal of Clinical Nutrition- Gill et al., february 2007, toont aan dat waterkers het DNA beschermt tegen schade. Onderzoekers van de Universiteit van Ulster (Ierland) en de Universiteit van Norwich (U.K.) lieten zien dat dagelijks gebruik van waterkers beschermt tegen vrije radicalenschade van het DNA. Diverse testen toonden een verminderde schade en een betere bescherming van het DNA aan. Het bloedplasma van de groep patiënten bleek een belangrijke verhoging van de beschermende carotenen luteïne en betacaroteen uit waterkers te bevatten- een toename van 100% en 33%. De onderzoekers besluiten “dat waterkers gelinkt kan worden aan een verminderd risico tot kanker, via verminderde schade aan DNA en een verbetering van de antioxidantenstatus door toename van carotenen”
Voorkomen, beter dan genezen
Wij worden voortdurend blootgesteld aan allerlei invloeden die cellen kunnen doen ontsporen en dus kanker ontwikkelen. Niet alleen kan er sprake zijn van een erfelijke aanleg-overigens een klein percentage-ook blootstelling aan diverse stoffen en de “moderne levenswijze” met ongezonde voeding, stress en negatieve milieu-invloeden kunnen het ontstaan van kanker bevorderen. De natuur heeft echter natuurlijke afweermechanismen ontwikkeld die deze kankers afremmen of vernietigen.
Slechte eet en leefgewoonten kunnen aanleiding geven tot verdere ontwikkeling van kanker. Veel mensen eten zonder nadenken voeding met weinig of geen voedingswaarde en laten heel wat gezond voedsel links liggen. Dit alles plaatst ons afweersysteem onder toenemende druk zodat het zijn taak minder goed aan kan. Bovendien vermindert het vermogen van ons afweersysteem met het ouder worden. Hierdoor kan ons lichaam ernstige aandoeningen moeilijker de baas.
Gelukkig kunnen we de kansen keren en met de hulp van de natuur onze levenswijze aanpassen. Wetenschappers zijn het erover eens dat als je gezond (biologisch) en gevarieerd eet, voldoende beweegt en een juist gewicht aanhoudt, je 30 tot 40% minder kans hebt op het krijgen van kanker.
Er zijn tal van onderzoeken die de beschermende werking van groenten op het stoppen of vertragen van de groei van tumoren aan tonen. Veel van die onderzoeken kunt u vinden op deze site. Uit voedselconsumptiepeilingen blijkt dat slechts 31.3% van de mannen en 43% van de vrouwen dagelijks groenten eten. Hierdoor ontbreekt het hen aan de nodige bescherming. Wie veel groenten eet, verlaagt het risico op cardiovasculaire aandoeningen en verschillende types kanker. Vooral groenten van de koolfamilie [waterkers en broccoli] trekken de aandacht van onderzoekers. Recent onderzoek richt zich op stoffen die de overproductie van cellen kunnen tegengaan.
Ons afweersysteem is de basis van een goede gezondheid. Waterkers bevat unieke substanties om dat systeem in stand te houden. Maak ze tot een onderdeel van uw dagelijks voedingspatroon !
Gezonde voedingsspecialist Thomas Dijkman ( “ Hartelijke groenten” ) heeft een zeer complete studie over waterkers doen verschijnen, waarbij hij niet alleen de kankerpreventieve werking van waterkers beschrijft, maar ook de waardevolle eigenschappen van dit supervoedsel benadrukt bij ontgifting, blaas en nierproblemen, huiduitslag, spijsverteringsproblemen en ziekten van het ademhalingsstelsel. Zijn uitgebreide research laat zien dat waterkers zelfs ingezet kan worden bij het bestrijden van psychische aandoeningen, waarbij hij gebruik maakt van het toenemend inzicht dat voeding bij mentale aandoeningen een cruciale rol speelt. Het boek is smaakvol uitgevoerd, heeft een mooi hoofdstuk met geneeskrachtige recepten en bevat uitgebreide verwijzingen naar de meest recente wetenschappelijke literatuur. Dijkman laat in zijn prettig leesbare studie opnieuw de oude, maar nooit achterhaalde wijsheid van Hippocrates doorklinken:” Onze voeding dient ons geneesmiddel te zijn en onze geneesmiddelen onze voeding.”Bronnen:
De geneeskracht van waterkers- ’s Werelds meest gezonde groente”- Thomas Dijkman, april 2020, Uitgave www.succesboeken.nl
Het Waterkerswonder- natuurlijke bescherming tegen milieuschade, toxische stoffen, vrije radicalen en kanker, door Arne Speybrouck, België, 2011.
Gerelateerd: Broccoli of spruitjes?
Arme Drusus Caesar!
Delen.