Verademing

COPD is de Engelse afkorting voor “chronic obstructive pulmonary disease”, een verzamelnaam voor chronische onomkeerbare diffuse vernauwingen van de luchtwegen. Mijn moeder leed eraan, en ik herinner mij haar als iemand die voortdurend benauwd was, veel slijm opgaf en altijd hoestte. In de winter namen die klachten vaak toe en streed ze tegen de ene luchtweginfectie na de andere. Zat ik bij haar op schoot met mijn hoofd tegen haar borst, dan hoorde je een enorm tumult van piepende en rommelende geluiden. In haar laatste levensjaren had ze de beschikking over een elektrische scooter, omdat door een toenemende kortademigheid het lopen steeds moeilijker werd. Kwam ze op bezoek dan stond ze boven aan de trap te hijgen als een renpaard. “Even lucht pompen” zei ze dan. Gelukkig bleef ze er tot haar laatste ademtocht optimistisch onder.

Verschijningsvormen

COPD komt hoofdzakelijk in twee vormen voor: chronische bronchitis en emfyseem waarbij in een langzaam proces door enzymatische invloeden longblaasjes verdwijnen en er verminderde gaswisseling en vernauwing van de kleinere luchtwegen optreedt. Hoewel chronische bronchitis en emfyseem verschillende ziektebeelden zijn, lopen de symptomen vaak door elkaar. Bij chronische bronchitis is er sprake van ontsteking en vernauwing van de slijmvliezen in de bronchiën waardoor de patiënt voortdurend kortademig is en door overmatige slijmvorming veel moet hoesten. Personen die aan emfyseem lijden ervaren een toenemende kortademigheid doordat de longblaasjes beschadigd raken. COPD is in het algemeen niet te genezen en kan in sommige gevallen uiteindelijk dodelijk zijn. De symptomen van COPD verlopen doorgaans progressief waarbij verschijnselen als kortademigheid na inspanning, en hoesten door overmatige slijmvorming steeds meer toenemen. In latere stadia ervaart de patiënt dat ademhalen in rust moeilijker wordt. Chronische vermoeidheid door gebrek aan zuurstof, depressiviteit, geheugenproblemen en verwardheid kunnen dan langzaam maar zeker de kop op steken. Slapen wordt ook vaak een probleem, waarbij de patiënt alleen in half rechtopzittende houding in bed kan liggen.

Oorzaken

COPD wordt meestal veroorzaakt door roken – iets wat mijn moeder helaas ook vele jaren deed. Hoe meer iemand rookt des te groter is het risico op COPD.  Verhalen over sigarenrokende grootvaders die zonder een kuchje 98 jaar oud worden bestaan ook. Maar vanwege argumenten die hierna volgen verdient zo’n experiment beslist geen navolging. In zeldzame gevallen krijgen mensen emfyseem die nog nooit gerookt hebben omdat in hun lichaam het eiwit alfa–1 antitrypsine ontbreekt. Andere oorzaken van COPD zijn langdurige blootstelling aan schadelijke chemische substanties in de vorm van gassen en dampen, meeroken [ ! ] of het frequent gebruik van kookplaatsen met open vuur waarbij onvoldoende wordt geventileerd. De ziekte uit zich meestal boven de veertig en begint met een “rokershoestje”. Bij COPD leiden de ontstekingen tot blijvende schade, die steeds erger wordt als je door blijft roken. Dr. Erik Kapteijns, longarts van Het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk zegt:” Het belangrijkste bij COPD- dat wil ik echt benadrukken- is zorgen dat mensen stoppen met roken. Dat is de aller-aller-aller-belangrijkste behandeling met bewezen effect”

Therapeutische overwegingen

Bij de aanpak van COPD worden primair drie doelen nagestreefd: 1. het lichaam stimuleren om zoveel mogelijk slijm kwijt te raken door het slijm te verdunnen of op te lossen, 2. de immuunfunctie van het lichaam versterken en 3. de chronische ontsteking van het longweefsel bestrijden. Vooral bij emfyseem is het gebruik van middelen die het ophoesten van slijm bevorderen [expectorantia] en slijmoplossers [mucolytica] aan te bevelen. Omdat COPD niet te genezen is is de behandeling vooral gericht op het voorkomen van klachten en op vertraging van het proces. Verder kan het bij verergering van de klachten zinvol zijn tijdelijk prednison te geven, met of zonder antibiotica. Anders gaat de lichamelijke conditie snel achteruit. Lichaamsbeweging, goede voeding en op gewicht blijven zijn cruciaal voor de COPD-patiënt. Aldus Erik Kapteijns. Het gebruik van reguliere medicatie leidt [vaak] tot vermindering van lichaamseigen vitamine en mineralen- zie “Ali Baba en de Veertig Rovers”. Dagelijkse aanvulling met behulp van een orthomoleculair vervaardigd multivitaminepreparaat is dan ook zeer aan te bevelen. Andere belangrijke nutriënten die ontstekingsremmend werken zijn selenium, vitamine C, vitamine E, vitamine D3 en omega-3-vetzuren. Voeding met veel groene groenten, peulvruchten en bessen dienen wegens hun antioxidatieve eigenschappen op de menukaart te worden gezet.

Bromelaïne en N-acetylcysteïne

 

Vakkundig geschilde ananassen, rijke bron van bromelaïne

Voor bromelaïne is vanwege zijn ontstekingsremmende en slijmverdunnende werking bij bronchitis ook een interessante rol weggelegd. Bovendien versterkt het de werking van antibiotica. Bromelaïne valt in de categorie natuurlijke niet steroïde ontstekingsremmers [NSAID’s] en bevat een complex van proteases uit de ananasplant. Speciale aandacht verdient het orale gebruik van N-acetylcysteïne [NAC]. Bij ernstige gevallen kan het samen met glutathion als inhalatievloeistof worden toegepast. N-acetylcysteïne werkt als mucolyticum, en reinigt de bronchioli van overtollig slijm. Glutathion vermindert de ontsteking in het longweefsel Bij het gebruik van reguliere medicatie bij COPD wordt het risico van een magnesiumtekort vaak over het hoofd gezien. [ Magnesium and Trace Elements 1990; 9:132-136 ]  Dat vormt een potentieel gevaar, omdat magnesium onontbeerlijk is voor een normale longfunctie. Een groep onderzoekers rapporteerden dat 47% van de door hen onderzochte COPD-patiënten een tekort had aan magnesium, wat tot een langer verblijf in het ziekenhuis leidde. [ Critical Care Medicine 1988 ; 16:751-760 ] De intraveneuse toepassing van magnesium bij een acute astma-aanval – astma is overigens iets anders dan COPD – geeft vaak verlichting, maar is ook bij COPD-patiënten die met toegenomen klachten kampen, werkzaam. Het kan namelijk de ademhalingscapaciteit verhogen door verwijding van de bronchiën. Gegeven het feit dat veel COPD-patiënten een tekort hebben aan magnesium en dit mineraal in staat is de longfunctie te verbeteren, zou de orale toediening zeker op zijn plaats zijn. 

COPD werkt invaliderend

Mensen met ernstige COPD zijn ’s ochtends na het wassen en aankleden al zo kortademig dat ze een flinke tijd moeten bijkomen.En daarna hebben ze soms de hele dag geen energie meer over om iets te doen. Dan lopen ze bijvoorbeeld ook niet meer die 500 meter naar het buurthuis waar hun vrienden zitten. COPD is dus niet alleen lichamelijk invaliderend, maar kan ook leiden tot een sociaal isolement. In rust lijkt er niks aan de hand. Anderen zien niet dat er iets is en soms worden COPD-ers dan ook niet geloofd. Het onzichtbare van hun lijden is voor velen heel zwaar. Deze mensen vereenzamen door hun kortademigheid. Ga daarom op tijd naar de dokter zegt Kapteijns. Mensen nemen vaak genoegen met hun kortademigheid. Dan denken ze dat het komt doordat ze roken of doordat ze ouder worden. Als ze bijtijds naar een arts zouden gaan, zouden de klachten redelijk te bestrijden zijn. Maar vaak komen mensen pas heel laat bij mij op het spreekuur. Dan wordt het een inhaalrace die bijna niet te winnen is. De schade is dan inmiddels groot. En dat is heel jammer.

Bronnen:

Leef 2013 nr.75 – febr/mrt/apr. Magazine Service Apotheek

The Encyclopedia of Natural Medicine- Third Edition, 2012

Gerelateerd:

Vitamine D bij COPD

Vitamine E biedt vrouwen bescherming tegen COPD

Visolie tegen schade door luchtverontreiniging

Astma en voedingsstoffen

Delen.

2 gedachten aan “Verademing”

  1. hello
    since I drink a lot of juice, made with my juice exstractor from fresh vegatables and fruits, I suffer less of my COPD, but I have the feeling that the weather also plays a role : heavy air pressure

  2. Else, good to hear that your daily mix of vegetables and fruit gives you some relief. And indeed, heavy air pressure can be a problem for COPD patients. Not to mention the bad- air problem ( “fijnstof”) in the industrial parts of the Netherlands. Interesting fact: the regular use of B-vitamins and vitamin C are powerful tools to clean your lungs, Give it a try !
    Regards: Anthon

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.