Een beroerte is een ernstige zaak. Dat weet iedereen die er zelf of in zijn of haar omgeving mee te maken heeft [gehad.] We kennen het probleem ook als CVA ofwel cerebro vasculair accident. Vertaald betekent dat “een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen”. Een deel van de hersencellen werkt dan niet meer en dat kan op twee manieren ontstaan: door een afgesloten bloedvat, waardoor het bloed er niet meer doorheen kan en een deel van de hersencellen verstoken blijft van zuurstof – een herseninfarct – of door een beschadigd bloedvat dat gaat lekken, waardoor het bloed zich over het hersenweefsel verspreidt – een hersenbloeding. Percentueel nemen herseninfarcten zo’n 80% voor hun rekening; hersenbloedingen ongeveer 20%.
Symptomen
Die kunnen per persoon verschillen. Afhankelijk van het aangetaste gebied in de hersenen en de aard en hevigheid van de beroerte kunnen zich verschijnselen voordoen als verlies van het korte termijngeheugen, duizeligheid, hoofdpijn, oorsuizen, verminderd gezichts en spraakvermogen, een arm die niet meer gebruikt kan worden en een scheef gezicht. Door de uitvalsverschijnselen kan men opeens verward of emotioneel worden of niet meer weten waar men zich bevindt. Soms is men zich niet meer bewust van één helft van het lichaam, en vergeet men het bestaan van de andere helft, waardoor mensen of dingen die zich aan de “verkeerde” kant bevinden niet meer worden opgemerkt. Afhankelijk van de hevigheid en de plaats van het getroffen hersengedeelte kunnen verlamming, coma of verlies van het spraakvermogen het permanente gevolg zijn. Overbodig te zeggen dat iedereen die dergelijke symptomen of signalen ervaart ogenblikkelijk medische hulp dient te zoeken !
Oorzaak
Roken, hoge bloeddruk, diabetes, reumatoïde artritis, stress, overgewicht en gebrek aan lichaamsbeweging zijn geduchte risicofactoren. Een CVA komt zeer veel voor bij oudere personen die in geïndustrialiseerde landen leven. Dat heeft o.a. te maken met bepaalde eet en leefgewoonten in die gebieden waardoor atherosclerose [aderverkalking] meer voorkomt dan bij bevolkingsgroepen die dichter bij de natuur leven. Een verstopping van een bloedvat komt vaak voor in één van de beide halsslagaders, die het voornaamste transportkanaal van bloed naar de hersenen vormen. Dikwijls vindt het probleem plaats op de plek waar de halsslagader zich vertakt naar het gedeelte dat het gezicht en de schedel van bloed voorziet. Meestal doen de hierboven beschreven symptomen zich voor als de bloedtoevoer voor zo’n 90% gestremd raakt. Soms kan een onregelmatige hartslag (atriumfibrilleren) ook de oorzaak zijn dat bloedpropjes in het hart ontstaan. Hierbij kan een stukje stolsel loslaten, meegevoerd worden met de bloedstroom richting hersenen en daar in een kleiner bloedvat vastlopen en dit afsluiten. Er kunnen zich ook zogeheten “kleine beroertes” [TIA = transient ischemic attack] voordoen, een niet invaliderende voorbijgaande afsluiting van een gedeelte van de hersenen. Die kunnen duren van enkele minuten tot een etmaal en weinig of geen restsymptomen nalaten. Het verraderlijke bij een TIA is wel dat wegens afwezigheid van acute verschijnselen het probleem gemaskeerd wordt waardoor het vaak te laat wordt onderkend. Bijvoorbeeld als het denken en begrijpen minder goed lukt of als het geheugen is verminderd. “Het zal de oude dag wel wezen”, zegt men dan. Maar wanneer zulke kleine beroertes vaker en korte tijd na elkaar voorkomen, dan lopen de hersenen substantiële en progressieve schade op.
Herstel
De symptomen van een beroerte kunnen binnen drie weken sterk verbeteren en ook daarna is vaak nog enige verbetering mogelijk. Wat na een half jaar niet is verbeterd, zal meestal niet meer volledig herstellen. Een uiterst belangrijk punt voor de patiënt en de omgeving is dat stemming en gedrag na een beroerte kunnen veranderen. De patiënt is bijvoorbeeld snel geïrriteerd, boos of emotioneel en sneller moe en somber. Er kan een persoonlijkheidsverandering optreden. “Het is mijn man niet meer” hoort men dan vaak. Dat is tragisch en kan tot heel wat huiselijke spanningen leiden. Heeft iemand een CVA gehad, dan bestaat de kans op herhaling van het probleem. Maar het risico daar op kan worden verkleind door een aantal maatregelen. Allereerst dient men te streven naar conditieverbetering van de bloedvaten, waardoor het bloed er weer makkelijker doorheen kan. Dat betekent direct stoppen met roken. Ook veranderingen op het gebied van eet en leefstijl dienen doorgevoerd te worden. Een consult bij een diëtist of voedingsdeskundige hoort daarbij. Die zal ongetwijfeld adviseren dat suikerrijke en geraffineerde voedingsproducten en verkeerde vetten – transvetten ! – moeten worden ingeruild voor veel verse groente en fruit en vette vis [Journal of Vascular Surgery 2010 Jul;52 (1):62-68 ]. Onlangs verscheen een nieuw onderzoek waarbij werd bevestigd dat een mediterraan voedingspatroon duidelijke voordelen biedt bij het verkleinen van cardio en cerebrovasculaire problemen. Het gebruik van alcohol dient beperkt te blijven tot twee glazen per dag, en dan bij voorkeur rode wijn. Als er sprake is van overgewicht is het verstandig om die extra pondjes proberen kwijt te raken. Dagelijks lichaamsbeweging kan in begin lastig zijn, maar is van cruciaal belang om de bloedvaten soepel te houden. Wandelen, fietsen, traplopen of zwemmen zijn gunstig. Topsport is niet nodig en zelfs ongezond. Hoge bloeddruk moet bestreden worden; in eerste instantie door dieetmaatregelen, zoals kalium-rijke voeding en als die onvoldoende helpen met bloeddrukverlagende medicijnen. Andere medicijnen na een CVA zijn bloedverdunners, die er voor zorgen dat het risico op de vorming van bloedpropjes afneemt. Daar hoort ook het dagelijks drinken van zo’n 8 glazen water bij. Is de beroerte ontstaan door een hersenbloeding dan krijgt men – uiteraard – geen bloedverdunnende medicijnen.
Voedingssupplementen
Voor degene die een beroerte hebben gehad kan het belang van visolie in de vorm van capsules met omega-3-vetzuren niet genoeg benadrukt worden. Eicosapentaeenzuur [EPA] en docosahexaeenzuur [DHA] beschermen niet alleen tegen hartproblemen, maar ook tegen een beroerte. Atherosclerotische plaques in de halsslagaders bevatten meestal heel lage waarden omega-3-vetzuren. EPA en DHA zijn in staat om de aanwezige ontstekingsverschijnselen in het endotheelweefsel te reduceren. Daarbij wordt eveneens de kans op het breken van een bloed/vetprop op de vaatwand verminderd en daarmee het risico op een beroerte [ Vascular Pharmacology 2009 Nov – Dec; 51(5-6):331-336 / Atherosclerosis 2010 Sep;212 (1):252-259 ]
Lycopeen, co-enzym Q10, selenium, groene thee, magnesium en foliumzuur vervullen eveneens belangrijke rollen bij het helpen voorkomen van een beroerte.
Gingko Biloba-extract – met als hoofdbestanddeel gingkoflavonglycosides – is onderwerp geweest van meer dan 40 dubbel-blindstudies bij CVA. In goed opgezette onderzoeken bleek Gingko Biloba-extract statistisch significante verbeteringen te geven bij de meeste symptomen van CVA. Dit betrof ook verbeteringen van het korte termijn geheugen en vermindering van duizeligheid, hoofdpijn, oorsuizen, sufheid en depressiviteit. Over de werkzaamheid van deze natuurlijke substanties m.b.t. beroertes kunt u uitgebreide informatie vinden op deze site.
Bij sommige patiënten rees de vraag of het gebruik van Gingko Biloba het risico op hersenbloedingen niet doet toenemen, vooral in combinatie met bloedverdunnende medicijnen als coumarine of aspirine [ acetylsalicylzuur of carbasalaatcalcium]. Volgens de onderzoekers Engelsen, Nielsen en Winther die het gecombineerde gebruik van Gingko Biloba en coumarine hebben bestudeerd is er bij patiënten geen verandering waar genomen in de INR, de International Normalized Ratio, de waarde waarin de protrombinetijd wordt uitgedrukt ter controle op orale stollingstherapie. [Thrombosis and Haemostasis 2002;87:1075-1076]
Andere onderzoeksresultaten laten zien dat Gingko Biloba geen significant groter risico vormt op bloeding of van invloed is op de bloedplaatjesaggregatie. Ook belemmert het de werking van aspirine en coumarine niet. [ Molecular Nutrition & Food Research 2008 Jul;52 (7):764-771] Maar als u besluit deze voedingssupplementen te gebruiken, is het altijd verstandig eerst te overleggen met uw arts, zodat voeding en medicijnen nauwkeurig op elkaar afgestemd kunnen worden.
Overige referenties:
The Encyclopedia of Natural Medicine- third edition– dr. Michael Murray & dr. Joseph Pizzorno, 2012, New York
Het Nederlands Huisartsen Genootschap – www.nhg.org
Dietary Potassium Intake and Risk of Stroke.A Dose–Response Meta-Analysis of Prospective Studies
Efficacy of folic acid supplementation in stroke prevention: a meta-analysis; The Lancet, Volume 369, Issue 9576, Pages 1876 – 1882, 2 June 2007
Primary Prevention of Cardiovascular Disease with a Mediterranean Diet; February 25, 2013 DOI: 10.1056/NEJMoa1200303
Gerelateerd:
Veel lycopeen, minder risico op beroerte
Co-enzyme Q10 + selenium, halvering cardiovasculaire sterfte
Over witte gezichten en gezonde harten
Groene theedrikers op leeftijd minder fragioel en hulpbehoevend
Ginkgo Biloba veiliger dan gedacht
Hoge Bloeddruk
Delen.
Het verbaast mij toch wel dat ook hier wordt vermeld na een herseninfarct wederom visolie te gaan gebruiken. Kennelijk bent u niet of weinig op de hoogte van juist het gaan plakken van de bloedplaatjes door het visolie gebruik! Dit leidt juist tot infarcten van zowel de hersenen en het hart! Probeer eens wat informatie te halen uit de vele literatuur die erover bestaat en die vooral in een zeer lezenswaardig boek door Prof. Brian S. Peskin is samengesteld. Succes.
Magda, de vele wetenschappelijke rapporten die de afgelopen jaren zijn verschenen- en die stroom blijft aanzwellen-tonen aan dat visolie een [zeer] gunstige uitwerking heeft op de bloedviscositeit en de celwanden van de hersenen. Deze onderzoeksrapporten weerspreken duidelijk de bevindingen van prof. Peskin, van wiens opvattingen wij grondig kennis hebben genomen. Maar wanneer een wetenschapper zoals hij bijv. beweert dat personen met kanker MEER omega-6-vetzuren moeten gaan slikken- bevordert een overmaat aan ontstekingen en “kanker is ontsteking”- en ook nog eens schrijft dat roken eigenlijk geen invloed heeft op het ontstaan van die ziekte, en meer van dit soort bizarre bevindingen, dan haken wij af. De bewering dat visolie slecht is wordt uit de mond van een dergelijk persoon dan op z’n minst ongeloofwaardig en is duidelijk in tegenspraak met bewezen wetenschappelijke feiten. Een groot aantal voedingswetenschappers hebben afstand van Peskin genomen bij het lezen van zijn geschriften.
gr. Anthon