Voeding en Gezondheid

Eerst het zuur en dan het zoet…

Nee, dit verhaal gaat niet over de bezuinigingspolitiek van Mark Rutte, want daar hebben wij de maag al meer dan vol mee.
We hebben het over een veelvuldig voorkomend gezondheidsprobleem namelijk reflux oesofagitis, ofwel het terugvloeien van de actieve maaginhoud naar de slokdarm, met als mogelijk gevolg een ernstige ontsteking van het slokdarmslijmvlies. De meeste mensen gebruiken de uitdrukking “het zuur krijgen”, en gaan er dan ten onrechte vanuit dat hun maag teveel zoutzuur produceert. Maar het gaat niet altijd om teveel maagzuur, maar vaak om zuurproductie op het verkeerde moment.
En meestal als reactie op stress of verkeerde voedingsgewoonten die de maag van zoveel zuur beroven, dat er voor de “gewone” spijsvertering te weinig overblijft. Soms wordt het probleem ook veroorzaakt door een z.g. hiatale hernia. Dat is een uitstulping van een deel van de maag naar de borstholte via de spleet in het middenrif voor de slokdarmdoorgang.

Helicobacter pylori

Nadat het voedsel via de slokdarm de maag heeft bereikt sluit zich een ringvormige spier [sfincter oesofagialis] om te voorkomen dat maagzuur en voedselbrij terugvloeien naar de slokdarm. Als die spier onvoldoende sluit ontstaan problemen. In de vroege jaren 80 van de vorige eeuw ontdekte een Australische arts, ene Dr. Barry Marshall, dat een bacterie Helicobacter Pylori – in eerste instantie Campylobacter genoemd – de veroorzaker is van een laaggradige ontsteking van het maagslijmvlies. En dat vervelende beestje is medeverantwoordelijk voor brandend maagzuur. Een van de redenen waarom het met alle geweld bestrijden van maagzuurbranden geen effect heeft – en daar zijn zo’n 16.000 artikelen in gerenommeerde medische tijdschriften over gepubliceerd- is dat het onderdrukken van de maagzuurproductie voorkomt dat de Helicobacterbacterie wordt gedood.! Daardoor verergert de situatie en blijft het probleem bestaan.

Maagzuurremmers

Soms als ik het geduld op kan brengen om naar t.v.commercials te kijken, krijg ik een shot te zien van een overdadig etend echtpaar in een feestelijke ambiance.
Plotseling krimpt de man van pijn ineen en roept tegen zijn echtgenote dat zijn maagzuur weer opspeelt. De vrouw wuift het probleem weg en roept dat ze daar een uitstekend medicijn voor heeft. Kennelijk heeft zij ook chronisch last van dit “brandende” probleem, want zij tovert uit haar handtasje een fraai doosje met pillen tevoorschijn.
Vervolgens wordt ons een kijkje in de maag van de man gegund en komen er allemaal kleine in het wit geklede brandweermannetjes die met grote brandslangen de gezwollen maagwand schoonspoelen en van koelte voorzien. De man haalt opgelucht adem, en neemt opnieuw een vette en suikerrijke hap. Als ik dat tafereeltje gadesla heb ik sterk de neiging om luid te roepen: “jongen, als je nou eens verstandiger gaat eten, dan hoef je die brandweerpillen ook niet te slikken !” [zei je iets?, vroeg mijn vrouw].

Als deze patiënten bij dokters op het spreekuur komen, dan krijgen ze vaak z.g. protonpompremmers voorgeschreven. Dat zijn medicijnen die door beïnvloeding van bepaalde enzymen van de maagzuurproducerende cellen een sterke remming van de zuurproductie bewerkstelligen. Lansoprazol, esomeprazol, omeprazol, pantoprazol en rabeprazol behoren tot deze geneesmiddelengroep. Maar de vraag is of deze middelen bij langdurig gebruik wel zo onschuldig zijn en niet tot andere gezondheidsproblemen leiden.

Mentaal verval

Apotheker dr. Gert Schuitemaker en voedingsdeskundige drs. Toine de Graaf schreven in Ortho [februari 2008] dat maagzuurremmende medicijnen verantwoordelijk kunnen zijn voor mentale achteruitgang, een probleem waarvan huisartsen zich kennelijk niet bewust zijn. Zij schreven: “Bij patiënten die langdurig H2-blokkers [een ander soort zuurremmer] of protonpompremmers gebruiken dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid van een vitamine B12 tekort, vooral als hun voedingspatroon niet optimaal is. Gebruikt een patiënt minstens 4 jaar maagmiddelen, dan is een bepaling van de vitamine B12-spiegel aangewezen. Ook als klinisch symptomen ontbreken. Wanneer er symptomen zijn die kunnen wijzen op een tekort, zoals anemie, neuropathie, cognitieve achteruitgang of psychopathologie, dient onmiddellijk het vitamine B12 te worden bepaald aangezien de neurologische effecten onomkeerbaar zijn”

In november van het jaar 2000 werd in het Pharmaceutisch Weekblad over de “plussen en minnen” van chronische medicatie bij gastro-oesofageale refluxziekte gesproken. Daarin stond: “Verminderde absorptie van vitamine B12 tijdens het gebruik van protonpompremmers wordt vooral veroorzaakt door sterke zuurremming. Hierdoor wordt cobalamine onvoldoende vrijgemaakt uit de normale eiwitbinding. Vervolgens kan vitamine B12 niet via het zogenaamde R-proteïne aan de intrinsieke factor worden gekoppeld, waardoor absorptie in het ileum vermindert. Dit fenomeen wordt reeds na één week behandeling met protonpompremmers waargenomen. Omdat vitamine B12-voorraden in het lichaam relatief groot zijn, worden de effecten van een vitaminetekort pas na langdurig gebruik van protonpompremmers zichtbaar”

Magnesiumtekort

In februari 2011 heeft ook de Food and Drug Administration [FDA] een officiële waarschuwing gegeven voor langdurig gebruik van protonpompremmers, omdat het kan leiden tot een magnesiumtekort. Bij gebruik langer dan een jaar bestaat het gevaar van een tekort aan magnesium. Maar ook 3 maanden gebruik kan al leiden tot een tekort met als mogelijk gevolg spierspasmen, een onregelmatig hartritme en aanvallen die aan epilepsie doen denken. Volgens de FDA dienen patiënten te stoppen met de medicatie wanneer magnesiumsuppletie geen baat biedt. Volgens dit instituut is suppletie slechts in 25% van de gevallen zinvol. De overige 75% moet het gebruik staken. Normaliter worden protonpompremmers gedurende 6 maanden voorgeschreven. [FDA Safety Announcement, 3 februari 2011 ]

Koolzuur en slokdarmkanker

Volgens dr. Mohandas Mallath is zuurbranden behalve onaangenaam ook een erkende risicofactor voor slokdarmkanker. Het is bekend dat frisdranken die koolzuur bevatten kunnen bijdragen aan het ontstaan van brandend maagzuur. Het is daarom niet echt verrassend dat deze frisdranken de kans op het krijgen van slokdarmkanker lijken te verhogen. In 2003 waren er 13.900 Amerikanen met slokdarmkanker, waarvan het merendeel mannen. Het aantal Amerikaanse blanke mannen met slokdarmkanker is in 25 jaar met 570% toegenomen. Het aantal slokdarmkankerpatiënten volgt hiermee de stijgende lijn van de consumptie van frisdranken. Landen waar gemiddeld meer dan 90 liter koolzuurhoudende drank per persoon per jaar wordt geconsumeerd, hebben ook een groeiend aantal mensen dat deze vorm van kanker krijgt. In de Westerse wereld is slokdarmkanker één van de snelst toenemende vormen van kanker. In landen waar frisdrankconsumptie laag is, neemt deze vorm van kanker veel minder snel toe zoals in Oost-Europa, Japan, China, Taiwan, Korea en India. [ Mallath MK. Congres Digestive Disease Week 2004, New Orleans; mei 16-20,2004 ]

Welke aanpak ?

Als u chronisch last hebt van brandend maagzuur is het in eerste instantie van belang dat u na gaat welk specifieke voedsel voor problemen zorgt. Daarbij kunt u denken aan:

Koffie
[Koolzuurhoudende] frisdrank
Thee
Alcohol
Suiker
Vette kaas en vet vlees
Gefrituurd voedsel
Geconcentreerde vruchtensappen
Witmeel producten
Scherpgekruide Aziatische gerechten

In plaats daarvan dient gekozen te worden voor:

Ongeraffineerde graanproducten
Licht gekookte groente [ in flinke hoeveelheden]
Vleessoorten: kip zonder vel, kalkoen, hertenvlees en verse vis
Zuivel: soja of magere geitenmelk en magere yoghurt of biogarde
Dranken: zoethoutthee en groentesappen

Uit onderzoek is ook gebleken dat een paar glazen water bij zuurbranden beter werkt dan ranitidine, omeprazol, esomeprazol, pantoprazol of rabeprazol.

Verder is zogeheten laurierdrop [Succus Liquoritiae] doordat het een beschermend laagje op het maag en darmslijmvlies aanbrengt in staat de aangetaste wand van maag en slokdarm te genezen. Twee dropjes 20 minuten vóór een maaltijd langzaam opzuigen geeft al resultaat en kan worden gebruikt als alternatief voor een maagzuurremmend medicijn. Apotheken verkopen ook producten waar pepermunt, venkel, gentiaan en kamille in verwerkt zijn die gebruikt kunnen worden nadat men gegeten heeft. Eet weinig en vaak en vermijd overvloedige en zware maaltijden. Neem de tijd om te eten, ga er rustig voor zitten en gebruik uw voedsel niet staand of rennend. Goed kauwen is om verschillende redenen aan te bevelen, maar zeker bij brandend maagzuur. Weinig drinken bij de maaltijd is belangrijk om het maagzuur niet te veel te verdunnen zodat het voedsel goed verteerd wordt. Voor een goede spijsvertering is de juiste voedselcombinatie ook belangrijk. Dat betekent dat eiwitrijk voedsel niet tegelijk met koolhydraatrijk voedsel moet worden genuttigd. Dus als u bijvoorbeeld vlees of vis eet, gebruik er dan een lekkere salade of groente bij, geen aardappels, pasta of brood en andersom: als u brood , aardappels of pasta eet combineer dat dan met groente of een salade, geen eiwitrijk voedsel.

Om het probleem van zuurbranden de baas te blijven zijn veel mensen afhankelijk geworden van het gebruik van maagzuurremmende medicijnen. Dat is in het algemeen niet nodig en om boven genoemde redenen af te raden. Een paar wijzigingen in dieet en voedingsgewoonten kan al wonderen doen, en zal de meeste maagpatiënten de nodige verlichting geven. Na verloop van tijd zegt u dan vanzelf: eerst het zuur en dan het zoet…..

Naschrift juli 2013

Zojuist verschenen: “Waarom maagzuur goed voor je is” met als subtitel “Natuurlijke verlichting van brandend maagzuur, een slechte spijsvertering, terugvloeiend maagzuur en een ontstoken slokdarm
 geschreven door Dr. Jonathan V. Wright.
 Zijn boek lanceert een nieuw concept om brandend maagzuur te genezen door de meest algemene oorzaak van het probleem te behandelen, n.l. onvoldoende maagzuurafscheiding. In tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen, gaat in de visie van dr. Wright brandend maagzuur bijna altijd gepaard met te weinig maagzuur, niet met teveel. De huidige aanpak – het gebruik van krachtige zuurremmende medicijnen – onderdrukt slechts tijdelijk de symptomen, terwijl de maagzuurafscheiding feitelijk al is verstoord. Voor deze snelle oplossing zouden we wel eens een hoge prijs moeten betalen, zoals een minimale opname van vitaminen, mineralen, spoorelementen en andere belangrijke nutriënten. Met mogelijke gevolgen als astma, reumatoïde artritis en andere auto-immuunziekten. Of depressiviteit door een tekort aan aminozuren en neurotransmitters. In zijn boek beveelt dr. Wright een veelomvattend programma aan dat de maag herstelt in zijn normale, gezonde staat, waarbij datgene wat ontbreekt wordt aangevuld met veilige goedkope maagzuursupplementen en andere natuurlijke middelen. Voor zijn bijzondere werk werd dr.Wright recentelijk vereerd met een vermelding in de orthomoleculaire Hall of Fame in de U.S.A. Uitgegeven door www.succesboeken.nl. Van harte aanbevolen.

Gerelateerd:
Magnesiumtekort door maagzuurremmers
Arme Drusus Caesar
Een land vloeiende van melk en honing
Vitamine C tegen h.pylori (In combinatie met reguliere behandeling)
Oijf, olijf, oh heerlijk lijf ..
Knoflook

Delen.

Vorige

Vitamine D bij multiple sclerose

Volgende

A star is born

19 reacties

  1. Jan Kirch, uro/andro/oncoloog

    Wat bij de meeste liefhebbers van de lichamelijke liefdesuitingen niet bekend is, is dat een trieste bijwerking van alle maagzuurremmende -azolletjes erectiestoornissen zijn. Komt natuurlijk niet in de krant, laat staan literatuur, daar zorgt de pharmaclub wel voor!!! Bovenstaande is een eigen waarneming na 26 jaar praktijkvoering. Ave!!!

  2. ruud van rijthoven

    Ik gebruik pantopranol, maar ga me nu beraden.
    Krachtig en duidelijk stukje voorlichting overigens, dank.

  3. Anne

    U adviseert het gebruik van magere geitenmelk. Bij mijn weten is in Nederland alleen volle geitenmelk verkrijgbaar. Kunt u mij vertellen waar magere geitenmelk verkrijgbaar is?

  4. Anne, aangezien de producten van de “gewone” en de “biologische” zuivelhandel in Nederland zo uitgebreid zijn, valt voor mij met geen mogelijkheid te overzien wie dit artikel precies verkoopt. Er zijn echter twee sites die de moeite van het proberen waard zijn:
    http://www.nannycaregeitenmelk.nl en http://www.ekoplaza.nl Wellicht dat men je daar verder kan helpen. Overigens ben je voor het oplossen van het maagzuurprobleem niet gebonden aan geitenmelk. De andere door mij genoemde maatregelen kunnen eveneens goede diensten bewijzen.
    All the best !
    gr. Anthon

  5. Henriette

    Alles wat u schrijft beweer ik al jaren,wat leuk om het hier eens bevestigd te zien,goedzo!!!!

  6. Yvonne.Smidt

    ik heb heel veel jaren maagremmers geslikt ik kreeg hier door veel andere klachten door ben nu 2 weken geleden gestopt met de Omeprazol kreeg erg veel last van snelle hart slag .en een erge vitamine D tekort. en magnesium tekort ik belande in het zieken huis met verlamming verschijnsel heb CT en MRI gehad maar de artsen konden het niet vinden tot dat mijn bloed werd onder zocht.die verlamming kreeg ik 11 juni 2014ik heb 2 weken in het ziekenhuis gelegen.
    ik slik nu al een aantal maanden vitamine D 2x daags en 3x daags magnesium van SolGar en mijn tekorten zijn weer aardig goed aan gevuld. ik kan weer beter lopen en fietsen.ik heb een antipathie gekregen voor maag remmers zeker geen aan rade.
    ik een kleine gezonde maaltijden en spelt brood en soja melk met havermoud pap.
    ik drink Gulden roede thee werkt ook goed tegen branden maag zuur 3 kopjes per dag 3 weken lang en dan weer een poosje stoppen zeker een aan rade. succes hier mee.
    fijne kerst dagen met gezond eten en drinken . mooi en gezond 2015

  7. Rick

    Binnen een paar dagen nadat ik met Pantopranol was begonnen kreeg ik ernstige erectieproblemen… Ben onmiddellijk met die troep gestopt. Mijn MLD-arts zei onbekend te zijn met erectieproblemen als gevolg van maagzuurremmers… Ik heb nog nooit erectieproblemen gehad! Geweldig artikel van Anthon de Bont. Weet iemand of de erectieproblemen van voorbijgaande aard zijn?

  8. Rick, in de mij ter beschikking staande farmacologische literatuur zijn erectiestoornissen als bijwerking van pantoprazol niet bekend. Van andere maagzuurremmers zoals cimetidine, ranitidine of famotidine worden wel de door jou genoemde klachten beschreven. Erectiestoornissen kunnen overigens het gevolg zijn van een vitamine B12 tekort als resultaat van een LANGDURIG gebruik van pantoprazol. Maar uit jouw opmerkingen begrijp ik dat je het middel maar zeer kort hebt gebruikt. Ik heb er dus geen verklaring voor, maar als je geen pantoprazol meer neemt – en je klachten zouden in een zeer zeldzaam geval toch aan dit medicijn te wijten zijn- dan mag je ervan uitgaan dat de erectiestoornis ook weer verdwijnt.
    gr. Anthon

  9. Rick

    Bedankt voor de snelle reactie Anton! Ik reageerde ook op de opmerking van uroloog Jan Kirch over erectiestoornissen. Als ik zijn opmerking goed begrijp houden zo’n beetje alle maagzuurremmers het risico van erctieproblemen in. Ik heb mijn vraag nu rechtstreeks aan hem gericht via zijn website.

  10. Emma van Dorp

    Wat een mooi ,duidelijk stukje werk dit artikel.Te dol voor woorden dat die gevaarlijke reclame voor maagzuurremmers zo maar mag.
    Met vriendelijke groet,
    Emma

  11. Sur

    Vraagje
    wat is beter tegen maagzuur, melk of water
    ik heb net dat boekje bested van Dr Wright.
    Ben al vanaf 2011 aan het uitzoeken waarom ik last van maagzuur heb en mijn stem hees wordt. Ik slikte eerst ranitidine, daarna omeprazole en nu patoprazol, steeds weer krijg ik andere merken van de apotheek. Ik heb last van licht worden in mijn hoofd en soms uit het niets pijn tussen de schouderbladen, dan weer alsof er een tennisbal in de plexus omgevingf is. Je wordt er gek van.

  12. Anthon

    Sur, dat is zoals ik in mijn artikel heb betoogd WATER. Ik begrijp uit je verhaal dat je sinds 2011 maagproblemen hebt. Voor een snelle rekenaar betekent dat ongeveer 5 jaar last van zuurbranden. Dat is echt te lang. Mag ik vragen of er een specialistisch onderzoek (gastroscopie) heeft plaatsgevonden ? Mocht dat niet zo zijn dan is een bezoekje bij een maag-darm-leverspecialist beslist noodzakelijk ! Blijkt er geen duidelijke maagafwijking te bestaan , dan is het goed om eens te praten met een orthomoleculair arts (www.mbog.nl) over eet en leefgewoonten. Het boek van Wright is zeker een aanrader, maar een inwendig onderzoek van je maag heeft de hoogste prioriteit !
    gr. Anthon

  13. Jan

    Heb sinds een 2 tal maanden Pantoprazole voorgeschreven gekregen. Plotseling ervaarde ik voor de eerste maal in mijn leven een erectiele dysfunctie. Een dikke week na het stoppen van de inname van het medicijn is alles terug ok. Kan misschien toeval zijn, maar toch het onderzoeken waard. Ik heb gelezen dat ppi medicijnen het niveau van stikstofmonoxide doet dalen. Stikstofmonoxide doet de bloedvaten ontspannen. Mogelijke link met erectiele dysfunctie? Ppi zijn dus ook niet zo goed voor hart en bloedvaten…

  14. Anthon

    Jan, als je even naar boven scrolt en het commentaar (19-12-2011) van je naamgenoot Jan (Kirch) leest, dan heb je de volledige bevestiging van je vermoedens !
    gr. Anthon

  15. Fleur

    Drie maanden geleden begonnen met afbouwen van esomeprasol 20mg naar om de dag 10mg nu vreselijk veel last van zuurbranden in keel en of pijn onder borstbeen en keel,rennies verzachten de pijn niet.jammer genoeg ben ik sinds 4 dagen weer met 10mg esomeprasol begonnen ,wea niet voldoende werkt,dus misschien weer terug naar 20mg. Wat deed of doe ik verkeerd?ik heb wel een middenrifscheurtje.

  16. Anthon

    Fleur, zuurbranden ten gevolge van een middenrifscheurtje (hiatale hernia/ hernia diafragmatica)kan een zeer hardnekkig probleem zijn. Er wordt geschat dat maar liefst 25% van de mensen van 50 jaar en ouder een breuk in het middenrif heeft. Deze breuken kunnen veel gemakkelijker optreden bij mensen met overgewicht of zwangeren. Ooit was men van mening dat middenrifbreuken de voornaamste oorzaak van brandend maagzuur waren. Tegenwoordig is echter bekend dat ze slechts een factor zijn. Als je alle leef en eetstijladviezen zoals hierboven in mijn artikel beschreven hebt toegepast en resultaat is uitgebleven en ook het afbouwen van esomeprazol op problemen stuit, dan is het verstandig om eens met een maag-darmspecialist rond de tafel te gaan. Het levenslang gebruik van maagzuurremmers kan op den duur tot ernstige gezondheidsproblemen leiden. En grote middenrifbreuken kunnen een operatie soms noodzakelijk maken.
    gr. Anthon

  17. Fleur

    Met de mdlarts wordt een afspraak gemaakt.6jaar geleden is een kleine middenrifbreuk vastgesteld sindsdien slik ik dus 1xdgs 20 mg.esomeprasol.ik weet alleen nu niet wat ik moet doen,dekeelpijn met zuurbranden houden of toch weer vervallen in die 20mg tot de afspraak met de mdlarts.Die ,naar ik verwacht,mij niets anders gaat bieden.En wat dan? Ik ben 75 jaar en wil zeker niet gaan dementeren.Komt het door het magnesium tekort dat dementie kan ontstaan,dus zou je dat met n supplement kunnen aanvullen??Of zie ik dat helemaal verkeerd?

  18. Anthon

    Fleur, bij de beoordeling van wel/geen medicijngebruik gaat het altijd om een kosten/batenanalyse. Voortdurende irritatie van het maag en slokdarmslijmvlies door zuurbranden is immers geen optie en kan uiteindelijk ook tot ernstige gezondheidsproblemen leiden. Het beste dat ik je kan adviseren is te zorgen dat er geen nutriëntentekorten ontstaan, waarbij vooral aan B12 en magnesium kan worden gedacht. Mentale achteruitgang t.g.v. het gebruik van protonpompremmers ontstaat regelmatig door gebrek aan die voedingsstoffen- zie de opmerkingen van apotheker Schuitemaker in het artikel. Wellicht is daarnaast een consult bij een orthomoleculair arts nuttig die naast je bestaande medicatie wat extra supplementen kan voorschrijven en verder bruikbare adviezen kan geven. Je kunt iemand vinden op de site van de Maatschappij ter Bevordering van Orthomoleculaire Geneeskunde. (MBOG)
    All the best ! gr. Anthon

  19. Fleur

    Oke,dank u voor de adviezen,ik zal ook zeker een orthomoleculair arts gaan raadplegen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Copyright Adriaan Pruyssers